Rüşvet alıp vermenin ekonomik politiği
v z , . ~ ..l ı
maaş __ _ş sanatçıya şaygını gereğiydi; Ama, maaşı ödeyecek
VT_ Kuyrulşlar oluşuyor, ‘saatlerce ‘sıra bekle” ‘ *gıy gel” muamelesi
Rüşvetjbizdei çok eskidir.
” ,bir kere… Alınmışsa ahnrrıışßıerilmişr’ , ç_ ..
o ‘ ‘k i’ a: _,
*Rüşvet* ilginç bir olgudur, d
,e vardır.’ Kimisi bir çift güzel söze, kimisi
ble viskiyepkiırıisi İsviçre barıkalarında özel
~ı tavtlolur: Kimisi kanaatkârdır, çay-çorba
n – yetinir. Kimisi açğözlüdür, aldıkça da
‘, fazlasını ister.
2- 4 . ‘A’ ‘k ‘k . _ ~ _. `
İRüşvet” konusuyla yakından ‘ilgilenecek
İbir İfmakam” hırsım` ve imkanım olmadığı
` ;konunun dışında kaldım. _ ‘ /
bıın ağlayıp sızlanıyor, haftahk alışveriş son) lı – _elim eşimin cüzdanınagiderken titriyor:
II ‘ ` değerlendirmesi yapıyorum, şaşkına
‘yorum’, Tesbitlere geçelim. , ` ş
*r *r i› ” ` o ‘
veznedarın maaş düzeyi ,çokîdü- ‘
ékten, bıkanşşFuzûli_,’fşiir yazmaktan vaz- l
l İİŞikâyetrıameİ’ yazdı._Allah’m selâmııjıı.
eyipî ?kul rîiişveti.” isteyenlere veryan
lher A
‘ a,lgazete h berlerini okudukçalbanka .
; -GG
‘T
, *İMemurıın maaşı az, eve biraz fazla v
, ekmek götürmesi gerek, alsın garibim,
helâl olsun!” diye düşünürdüın. Son gelişmeleri izledikçe, sorup soıuşturarak .derinine indikçe, ‘ilginç bir doğru orantı çıktı karşıma… ş
— .Bürokrahn makamı ve maaşı arttıkça, ahnan
‘ .rüşvetin da o ölçekte artıyor.
Felci, buhiýe böyle? _ _
›Äka_demisyen dostlarım, Ilhan Tekeli ‘ve
ncay Şaylan, çeyrek yüzyıl kadar evvel,
o I’ ı – ` ‘
«sayıışşgiîsélül l974lfjğîfliiişvet.
.i ı bir makaleyayınlaııfıışlafdı.” `
rıra kitapçık olarak çıkmış, üç yaban
* İçi qiıçşçevnîjim lişti. Bilimsel literatürde “rüşvet”
ikoriüsunavbuîkadar ayrıntıyla giren ilk araştır ;Problemi özümlüyor, özetliyordu.
A ?Devlet :lêýarcamalarıjnda bürokrasinin
hakkı ne kadar geniş
a’ ‘ ‘İ’
l i çolıırsagrüşvet ‘de o kadar yaygın ve fazla
› `*’.`fı.›. A ` ı
v… *km-k- * e – u s.
Türkiye’de “devletçilik” var. 1932 yılından
beri var. Dünya kapitalizminin çöktüğü 1929 yı
hndan beri var. ş ş ~
Solcııluk değil, kapitalizmi kurtaran Key
nescfliğin uzantısıdır. En büyük tehlike.
olan işsizlik sorununu çözmenin yoludur.
. ‘ ğ ç. Ama, suyunuâcılkını, çıkarttık. İki eliyle bir
‘ ”fabrika kuramayan özel sektöre “peçetecîf ” _
î _yaptırdık devlete… ‘Devir değişti. Devletin eko-ı
“Ãnomide kalmasına “devletçililc”, ekonomiden
,çıkmasına “özelleştirme”. diyoruz.
ç Ama, hepsi devlet eliyle…
_ .. . a: -k v: . . ›
ı şßenşiktisattan anlamam, ama, bilenlere saygım Yar. ş . ` r
Rüşvetin ekonomi politiğini Korkut Boratav’dan dinlediydim.
3ÜDevlet elbette her işe, her şeye yeti, şemez… Ama,.’devletçilik’ adı altında,
devletin yapması gereken- parasal işleri,
jyatırımlan, özel sektör taşeronlarına havale ederseniz, o`nları devlet adına denetleyen bürokratlar da piyasa ekonomisine
girer. Nekaa ekmek, okaa köfte…” ‘
l i’ ‘k i’ V ` ‘
” Bürokrasîdeki “rüşvet” .probleminin -çözümü ne? İki seçenek var. – ` ` ‘ .
. Kimine göre, “Ahlâk kalmadı efendim,
,ikisini sallandırdın mı bu iş biter…”
Kimine göre, .ya tam_devletleştirin, ya
tamözelleştîrin, bu iş bitsin…
iSeçseçal! ‘ı ‘~ _.
AlErıı yayınladığı Amme İdaresi Dergi- i