Paris komünü elbette sosyal demokrat belediyeler değildir, ama,epeyce ders alabilirler (3)
GKwVlİb/***bğvğ
KUR-THAN FİŞEK
PARİS KOMÜNÜ nışan: SOS_Y_AL_
DEMOKRAT BELEDIYELER _D_EGII.DIR,
AMA, :pısvc: DERS ALABILIRLER (3)
Paris Komünü. dinsel inancın “kişi- **Y
Sel bir nıeseıe” oıduğu ve dinin. devlet_ Konıün. idam cezasının kaldırıldığını
le olan ilişkilerinde. bağımsız bulunması iiaii @iii ie &Yili i-‘iiih UiUSİJi Niuiiîiiiliîiiîî
gerektiği noktalarından hareketle. kilise bağii i37- Tiimeiiiii iÖiîiiiC Sehir merkeişlerini devlet işlerinden avırdı. ZiiiC gciiidiği Sembûiik bil’ î-‘iYoiiii Seli’
Devlet tarafından din kurulıışlarına iikiei arasinda Yakiidi (Ö Nisan i37i)
_vuk hata yaptı.
Siyasal kararlar Blaııquici. ekonomik
kararlar Proudlıoııcıı bir fikir ınirasıııın
izlerini taşıyordtı.
Siyasal hata. oıtzı ve küçük köylülerin
ezici çoğunluk teşkil ettikleri bir ülkede.
yapılan yardımları durdurdu, kilise nıülkiyetiııdeki topraklar ıııillileştirilıli. dini
sembol ve resimler. dualar vb. kamu binalarıyla okulların duvarlarıııdan indirildi. (2 Nisan-S Nisan 1871)
Thiers lıükümeti. Paris’te kalan “soylu” beyefendi ve hanımefendilerle, Versailles kaçkını askerlerle bir-beraber
olup. Parisli emekçileri idaın mangaları›
nın karşısına çıkarmaya başlaınıstı.
Paris Komünü her türlü savaş ve ınsanlık kuralını ayaklar altına alan bu
davranışlar sürdüğü takdirde. nıisilleıne
tedbirlerine başvuracağını açıkladı. Komün. vahşet devam ettiği halde herhangi
bir nıisilleıneye başvurmadı. (î Nisan
1871)
Şehirdeki tüın işyerlerinin kesin bir
dokünıünün yapılması ve her işyerinde
oranın sorumlusu bir işçi birliğinin kurularak, bu işyeri birliklerinin tüııı ekonomik hayatı kapsayan ve yönlendiren bir
“ulusal birlik” etrafında örgütlenmeleri
kararlaştırıldı. (16 Nisan 1871)
Başka emekçi kesimleri için daha öni ce alınan ve uygıılaınayta konuları tedbir
lerin fırıncılıırı da kapsayaeal; şekilde ge
nişletilınesiyle birlikte. lıer türlü gece ea
lışınası tarihe karıştı. (20 Nisan 1871)
Kilit noktalar: Proudhoncu ve Bian
‘ auist takıını taraııııdan tutulan Paris Komünü. “halkın özyönetiıııi” olmasına
rağınen. küçük burjuva unsurların ideolojik etkisiyle. öınrünü tüketen iki bü
köylülügtın. bir siyasal müttefik olarak
ne kadar büyük önem tasıdığının _veterince kavrananıaıııasındaıt doğdu.
İşçi-köylü ittifakı olmadı. olanıaaJı.
Safproleter bir lıareket. ama. burjuva ti:nizleriyle çevrili bir ýılevrimci adacık”
olarak ortaya çıkt’,
Öyle yaşadı. öyle ömrünü tüketti.
t**
Paris lýomüııü ikınşi bıîıyftlk hatasını
ekonomi alanınd: yaptı.
lyı bilinir. büyük lwaııkalar modem
kapitzıliznıııı “sinir merkezi”`dır.
Proudhtıııctı ltoııîiııcület”. bilimsel
sosyalizmin. banişacılıgzııı ”devlet tekeli” olarak örgütlenme-sini emretmesiııe
karşılık. Fansız kapıtıılizıniııııı can-dr;
“Leninl Lenin! Senin bize bir zararın da
‘ bu oldu! Anadolu’yu dostluğıınla. İstanbul’u ise düşmanlığınla perişan ettin. Anadolu’ya ‘Yoldaş’, İstanbul’a ‘Haraşı ‘ kelimelerini
öğretmen pek pahalıya maloloıı ” diyerek Lenin’i öven aydınımız kimdir?
a. Ziya Gökalp
b. Refik Halid Karay
c. TKP Katib-i Umumisi Hakkı Behiç Bey
d. Yakup Kadri Karaosmanoğlu
Rusya’daki Bolşevik ihtilalini Osmanlı
” Hükümeti nasıl izliyordu?
a. Rusya’daki ajanlanyla
b. Stockholm Sefıri Cevad Bey’in, İsveçli
*diplonıatlardan ve İsveç basınındaki yazıları
aracılığıyla
c. Osmanlı basını aracılığıyla
d. Bolşevik ayaklanmasını önemsemediği
için takip etmiyordu
Hükümetin önemsemediği ya da dikkate.
1’ almak istemediği Rusya’daki ihtilalin sınıfsal özellik taşıdığını daha erken ve tek iyi
kavrayan gazı ‘e hangisiydi?
a. Tasvir-i Efkar b. Tanin
c. İkdam d. Hakayık-ül Vekayi
il] Tempo! 6171 1999
Uygur Kocabaşoğlu ve Metin Berge
dostlarımın kitabı,
Kebîkeç Yayınları’ndan çıktı.
“Bolşevik İhtilali ve OsmanIıIar”…
Osmanlı’yı o zaman daha iyi tanıdım…
Önce güldüm…
Sonra derin düşündüm…
Daha sonra ne yaptığımı, Osmanlı
hakkında ne düşündüğümü,
lütfen, bana bırakın…
BOLŞEVİK İHTİLALİ OSMANLI’Yl NASIL ETKİLEDİ
Lenin için “Almanlar bir veba Ixısili
1 ‘ gibi mühürlü bir vagonla isviçre. üzerinden Rusya’ya s ı› tıılar” sözünü kim etti?
a. Lloyd Geor ;eb. Stockholm .~`ı fıri Cevad Bey
c. Osmanlı Hari .i e Nazırı Ahırı::: Nesimi l. ey
d. Winston Churchill
Bolşevik ihtiîaline çok sevinen aydınla1’ rımızdan hangisi “Türklerin umumi ve
ebedi vatanı olan Turan tarihte 3 kez Türk, 3
kezıde yabancı hakimiyetine girdi. Çarlığın*
yıkılışı ile bölge yeniden (4 kez) Türklerin
hakimiyetine girdi” dedi?
a. Ziya Gökalp b. Eşref Edib
c. Necmeddin Sadak d. Yunus Nadi
Ahmet Cevdet Paşa’ya göre Sosyaliz
‘ m’in kökeni nereden geliyor?
a. İran’da ortaya çıkan Mezdeki mesleğinden
b. İslam ülkelerindeki Batıni Mezhebi’nden
c. Haçlılann İslaın ülkelerinden götürdüğü fıkirlerden
d. Hepsi
ını, m, 3) c, 4)d, 5)a 6) d.
1871 PARİS KoMÜNÜnün dev
– eylemi, işçi sınıfının “hazır devlet ma- I
kinesi” ile yctineıneyeceğini ispatlamak olmuştur. Tüm görevlilerin seçiınlik, sorumlu ve azledilebilir olarak
SlFlRCl HOCANIN
NOT DEFTERİ
ilani, tüm iktidar yetkilerinin tek bir B i R isiM BİAR İŞLE M i . . ‘
. . . , . -î-î-çî KEMAL DElVllR/.ATI ‘
organda, halkin seçilmiş temsilcilerin› (Yeni Milletvekili Anagramlarınız) (Tutarsw bcvanlanvla ikıßljéğûîîîîýğgır ku
den Oluşan. iieyiemcı “bir yapıda top’ GÖNÜLSARAY ALPHAN rumunu kziıniioyunda şziibcli duruma düşürlanması. istisnasız butun maaşlariii HAYRANSAN GULE, AL, OP! dükıerii m) 0
“Ortalama işçi ücreti,, seviyesine indi_ (uEn Joker) ç …………………………………………. ..
rilmesi vb. işçi sınıfının devlet karsi- AKİF GÜLLE _ LÜLELİ GAF HİKMET SAlVlll TÜRK (“Af zoruiiluduiz
“ndan [Ululnlma Olncklll- (uLnJoker) Olmadı. Cezaevlerinde problem çıktı” dedik
ten hemen sonra, meclistcki af toplantısına ka
‘ ABDURRAHMÖN KÜÇÜK tilmayip, cezaevi eylemlerini on gün daha
man olm.] Fransa Bankası mn kapılarını! DURAK ÇUKU HARAM uzattiğı ve istifa etmeyi hâlâ aklının köşesinkadar gelip dıurdlıiar’ ‘ ” den bile ae imiediöi i iii) …………. .. 0
Bankaya _vatacak paraları olmadığı EYÜPSAEAY): PASAKLIUYE ` Ç 5 Ç ‘ i ‘ ` ‘ ‘ ‘ ` ‘ ` ‘ ‘ ‘ ”
için. bankacı görünce paniklemişlerdi. l KIL Joker) BÜLENT ECEVİT
Bitek domalmadiklari kaldı. MEHMET KuNpAKçı DEVLET BAHÇELİ
Fransa Bankası. KomünTın yetmis iki EN KIDEMLİ MUHTAÇ (“İL” Joker) MESUT YILMAZ
günlük ömrü süresince. karşı devrimin .. B’ ° . Z_ ‘ ‘ ‘ ‘ °
ürediği, liem de liızla ürediği bir merkez AYDm GÖKMEN – KAYGN DONME dü(zeılıZilli/en;Plîııikizııffîîîêîptiiklhiiı:::fan
olarak 9311511- Siyasal Ve ekmlomlk Planda’ ÂHMET SÂNCÂR SÂYİN min ne konuştuğunu kımse bilmediği için) …0
ki bu iki hata. 1871 Paris K0münü`nün so- ANAYASA MI? S___İR ET!
nu oıdu_ TAMER KAMBER _ MERMER TABAK RIDYAN ‘BUDAK / ERCAuN KARAKAŞ
*vr* /FIKRI SAGLAR / ULUÇ GÜRKAN
2x Mayıs 1871’de, Belleville-Menil- MEHMET ŞAHİN – HAŞİN MEME HASAN FEHMİ GÜNEŞ / ÜSTÜN BOZ
KURT/ ZEYNEL ÖZTÜRK
NURETTİN ASLAN / SAHİR KOÇAK/
monıant sırtlarında son communardin
. . . . ERGÜN BAYRAK – GÜRER AYKAL
Thıers kuvvetlerince teslim alınmasıyla
birlikte. Paris Komünü tarih oldu. m” ”karl MUSTAFA KURBAN / AHMET VARAN
Toplam 13.803 Komün-eri, ya sokakta “ananınmkmeüv MAHMUT KOTAN z ABDÜlaKADİR
öldürüldü. ya giyotiıide can verdi. ,Tam Huhaıef yani ,bilip, ATEŞ / ETEM CANKURTARAN / MUSSosyal demokrat belediyeciler biraz -~——_î’-_-_î’ TAFA GAZALCİ
Nlarx-Engels okuyup ders alırlar insallah… hîîîuzuîsu? bırfıarimı (Mensûbu olduklari partilerin “solcu” ol
Leıiin-Stzilin okumasınlar! Sürmenaj-mEi İLmHELlLhEIJL-ı madığıni iş işten geçtikten sonra :inladıklari
menaj falan olurlar! [Popc 1727) İÇİn) . 0
Bitti
Göksu’ FısııTı
“BAŞKANLIK SİSTEMİ” TARTIŞMALARI ÜSTÜNE GÖRSEL GÖZLEM VE YORUMLAR
TUT ŞUNUN UCL-JNDAN DÖŞEYELİM AĞBİ!
Seçim olmuştu. Yeni hükümet
. kuruluyordu. Çok daha önemlisi, . . .. _ _ _ _ W.
etnik ayrımları gözeten yere] yöne_ HlßlvllîlısAlş/IIÖTURK u “ Neymiş? Herkesin yillardir eleştirdıgi
timler yeniden örgütleniyordu_ Hep demışımdır: l-lapıshaneye duşme- Medena Kantin” kabulunun bıl
Reşo tercihini beyan em_ yene mapus reformu yaptıimayin… memkaçincı yildoýrıumundeymışin…
..seyhmus bizi temsil etsin meclis_ Konuştun sevgili dostum… Af zania- Elınsaf be sevgili dostum!
Iemn ninda çıksaydı, cezaevlerinde bu olaylar Dütülmüş dötün dâvâsinı tekrar göreceHerkes şaşırdı. olmazdı…” | ğine, bugünü görsene, yarınlara baksaİsvan etmen ..O aptalm danis_ . Olurdu. olmazdı. meseleo değil… l na… Hapis yatanlar için 10-15 günün da
kasıalr_ Başka birim buıamadm TBMM Anayasa Komisyonu, affı gö- 1 ha fazla yutmanın ne anlama geldiğini bir Â
mp rüşmek için toplandı. l düşünsene…
..En iyisi Odirin dedi Res& Seniortalarda yoksun… Toplantı da er- J ı 1? Mart’ta düşünmedin… 12 EylüPü ge
.Apîaıdin mn& Çogunhgiıniz ap_ telendı, af konusu da… çiştirdınm. _
taldir. Temsilcimiz olmasin mi 10 güm’ l Yetmedl ml? l
meclislerdc?”
i
ıl
ı
l
– Tempol sm 1999 [B .
ı