Mahkemenin iyisi en çabuk bitenidir
. -rvıuFlı . 41%
Mahkemenin iyisi
en çabuk bitenidir
ÜRKİYEde rıe zaman olağanüstü duruşT nıalar olsa, aklım hep gerilere gider. Mesela 27 Mayıs’a, ınesela 12 Mart’a. yine
mesela 12 Eylül’e…
Başta sinirler gergindir, kan davaları güdülür.
Zaman geçtikçe işler tavsar.
Böyle dönenılerde, bizim meşhur ikilinin
“Popüler Siyasi Terimler Sözlüğü” kitabına gider eliııı…
i’ i’ ir
27 Mayıs darbesiyle iktidardan uzaklaştırılan Demokrat Partilileri yargılamak
üzere Milli Birlik Komitesi tarafıııdan
oluşturulan Yüksek Adalet Divanı, Yassıada ‘daki durıışnıalarına 14 Ekim 1960
günü başladı. Divaıı ‘ın ele aldığı ilk davada, Afgan Kralı tarafından kendisine hediye edilen bir Afgan tazısını değerinin
çok üstünde fiyatla Atatürk Orman Çiftliği’ne satıp, parasıyla bir köye kendi adına çeşme yaptırmakla suçlanan “düşük”
cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın 5 yıl hapsi
isteniyordu. Bayar, kamuoyunda “köpek
davası” olarak adlandırılan bu davada
mahkûın oldu.
Yassıada ‘da görülen ilk davasında basbakan Adnan Menderes’e yöneltilen suçlaına ise, opera sanatçısı Ayhan Aydan ‘dan olan gayriıneşrıı çocuğunu doğumu sırasında öldürttiiğiiydü. Aslında Yassıada ‘da savcılık makamını üstlenen Yüksek Soruşturma Kurulu “bebek dosyası”
hakkında “men-i muhakeme” kararı verdi ancak MBK ‘nin itirazı üzeriııe konu
Yüksek Adalet Divanı’nın önüne gelmişti.
Menderes, “bebek davası” olarak biliııen
bu davada beraat etti.
Anayasayı ihlâl ettiği, kanlı bir kardeş
davasına yol açtığı iddia edilen hüküınetin kamuoyunda merakla beklenen duruşmalarının ‘ ‘köpek-bebek ” da valarıyla
başlaması 27 Mayıs darbesiııe karşı
olumsuz tepkileri artırırken, Yüksek Adalet Divanı’nın güvenilirliği konusunda
kuşkuları çoğalttı.
.ı
Kg I’ i’
Başka neler olur? Konu ‘cıynı kaynak başka…
Yüksek Adalet Divanı üyelerinden Nahit Saçlıoğlu, neden “köpek-bebek” davalarıyla başladıklarını şöyle açıklamaktadır:
“Yüksek Soruşturma Kurulu bize tam,
her yönüyle tamamlanmış bir anayasayı
ilılal dosyası gönderemedi. Gönderemeyince, o anayasaya aykırılıkların maddi
vakalarına ait dosyaların gelmesini beklemek mecburiyetinde kaldık. Onların hepsi gelecekti ki, tümü ile bütünleştirme yapılsın. Bunu yapamadığımız için mecbur
kaldık parça parça küçük davaların dosyasına bakmaya… ”
(M.Ali Birand, Can Dtlrıtlar, Bülent_ Caplı.
Demir/arat, Bir Demokrasinin Doğıışıı, Istanbul
1991. 5.242)
*k i( i’
MBK üyesi Orhan Erkanlfya göre ise
“köpek-bebek” davalarıyla başlamak Celal Bayar ve Adnan Menderes’in Yüksek
Adalet Divaııı’nı yetkisiz ilan edip suçlaıııalara cevap vermekten kaçınnıalarıııı
önlemek içindi:
“Dava dosyaları o derece çirkin ve haysiyet kırıcı ithamları ihtiva ediyordu ki,
Bayar ve Menderes mutlaka bu ithamları
cevaplandıracaklar. kendilerini savunmak
ihtiyaç ve mecburiyetini duyacaklardı. Bir
defa mahkemeyi kabul edip, konuşmaya
başladıktan sonra artık geri döneıneyecekler ve devam edeceklerdi. Nitekim öyle
oldu. Dosyalar, sanıklar üzerinde beklenen tesiri, psikolojik baskıyı yaptı; konuşmaya başladılar, korktuğumuz tehlike
gerçekleşmedi. . . ‘ ‘
(Orhan Erkanlı, Anılar… Sorun/ar… Sorııııılular. İstanbul 1972. 5.122)
û ir *k
Fazla bir şey söylenıek istemiyorum.
Uzatmayın, teferruatta da boğulıııayın.
Adaletin iyisi çabuk gerçokleşenidir.
-ı-z. ..