Küçük babadan büyük babaya ajitasyon-provokasyon tarihi
KURTHAN FİŞEK
Çar II. Nikola’yı, Rus halkı, “Küçük Baba” olarak bilir, severdi. Ama, Rus halkmm
bilmediği, belki de bilmek istemediği bir şey
vardı.
“Baha” diye anılan kişinin iki fonksiyonu bulunur.
Bir, çocuğunu sever, korur.
İki, çocuğımun anasını becerir.
Neyse, sadede gelelim…
*t*
1905 yılının başlarında, sefalet gırtlak
boyuydu Rusya’da… Ahlâk çökmüş, babalar
12-13 yaşındaki kızlarını prenslere satar olmuştu. Bir lokma ekmeğe muhtaç insan sayısı, ülke nüfusunun yüzde doksan beşiydi,
21 Ocak 1905 günü, Papaz Gapon denen biri, Çar H. Niko1a’ya uzunca bir mektup yazdı.
“Efendimiz, Küçük Babaımz… Bakanlarımza, memurlannıza, danışmanlarınıza
inanmayın, güvenmeyin… Onlar sizi aldatıyor, ülkemizin acı gerçeklerini, işçimizin,
köylümüzün içinde bulundukları sefil koşullan sizden gizliyor. Halkımız onlara inanmıyor. Bir tek
size inanıyor, bir tek size
güveniyor. Dertlerimizi
anlatmak için, yarın sabah saat sekizde, Kışlık
Sarayınızın önüne gelmemize izin verin lütfen… Bizi kabul buyu Sizden gayrı sığınabileceğimiz kimsemiz yok…”
Bu mektup Küçük Baba`yı hem kıvandırdi,
hem korkuttu.
“Uyrııklanm beni çok seviyormuş, onların refah ve
mutluluğımun tek teminatı beniml” diye havasıru bastı.
Sonra da, şapkasını
(pardon, kalpağırıı) Kışlık Saray’da bırakarak (veya unutarak), palaspandıras, St.Petersburg`a 25 kilometre mesafedeki Çarskoye Sel0’ya tüydü.
*i*
Kalabalıklardan ziyadesiyle ürken Küçük Baba’nın arazi olduğu saatlerde, Papaz
Gap0n’un Stfetersburg emekçilerine yolladığı bir mesaj vardı.
“Yarın sabah Baba’mız bizi Kışlık Saray’ın merdivenlerinde bekliyor. Herkes gelsin…”
Herkes geldi.
Ellerinde ikonlar, mumlar ve çarlık
bayraklan, dudaklarında “Tarırı Baba’mızı Korusun!” nağme ve yâveleri, 200
bin gariban aktı meydana… ‘
Papaz Gap0n’un Küçük Babaya sunacağı dilekçe imzaya açıldı.
“Küçük Baba’mız… Biz stPetersburg
TEIPO 192
Iz
Kücük BABADAN BÜYÜK BABArA_
AJITASYDN-PHOVIIKASYDN rAnıııı
işçileriyiz… Çoluğumuzla, çocuğumuzla, ölmüşümüzle, doğacağımızla, haklarımızı,
eşitliğimizi ve yüksek himâyenizi istemek
için huzurunuza geldik. Hepimiz dilenciye
döndük. Ölüm kapımıza dayandı, çalışamaz
olduk. Fazla bir şey istemiyoruz sizden…
Asgari ücret günde 1 ruble, çalışma
süresi 14 saat olsun, bize yeter! Size, Küçük
Baba’mıza, sonsuza kadar bağh olarak, sizden bizi kabul buyurmanızı istiyoruz… Kabul etmezseniz, sizin, Küçük Baba’mızın
ayaklarının dibinde ölmeye hazırız…”
**t
Öldüler. Büyük çoğunluğu çocuk, kadın,
2.500 insan öldü.
Kışlık Saray’ın merdivenlerinde bekleyen yoksullar, Muhafız Alayı komutanı
Prens Sıvyatapolk-Mirskyhin ateş açtırdığı
askerî birliklerce öldürüldüler.
Ertesi gün, Küçük Baba çok hüzünlüydü. Zannedersiniz, Dinar depreminin yaralarını sarıyordu. Konuşurken boğazı düğümleniyor, gözpmarlanndan yağmur yağıyordu.
“Acı bir Petersburg`da askerlerimiz ateş açmak zorunda kal
mış… Kalbim karı ağhyor… Tan& rım! Ne acı, ne kötü! Neyse,
annnem geldi bugün…
Biz de, hanımla, müzik dinlemeye gideceğiz netekim…”
Biraz gecikmeyle, tastamam 12 yıl
sonra, hem ajan-provokatör Gap0n’dan,
hem Küçük Babadan, hem re
jimden intikamını aldı sokaklar…
*f*
6-7 Eylül 1955
gürûhunu, sokaklara, Bayar-Menderes
ikilisi salrrnştı.
Olaylara yol açan “Atatürk’ün Selanik’teki Evinin Bombalanması” vakasmın bombacısmm MİT ajanı olduğu anlaşıldı.
5 yıl sonra, sokaklar intikamını aldı.
“Demokrasinin Babası” Demokrat Parti
papazı buldu, babayı gördü.
*i*
1 Mayıs 1977`ye gelindiğinde küçük babalar büyümüştü.
Korutürk cumbaba, Demirel başbaba,
Sabahattin Özbek içbaba, Semih Sancar
genkurbaba, Ferit Melen milsavbaba konuşundaydı.
Kimin sıktığını kimsenin bilmediği tek
bir mermi sıkıldı.
Taksim Meydanfndan 35 ceset çıktı.
17’si arkadaşırndı.
“Babana güvenirsen babayı yersin!” lâfının ne anlama geldiğini bugün daha iyi
anlıyorum…
n.
‘ ı
ı
ı
.
ı
ı
0
ı
er G” SIFIBGIHUBTVNIN
i:: NOT DEFTERİ
SÜLEYMAN DEMİREL (Eıraiın tozpembe olmadığını söyleye#
2 rek. cihel-i askeriyeye, “Sen benim sırtımı kaşı, ben senin sırtını .« ‘
_ sırıml” demeye getirdiği içini-.-,
TANSU ÇILLER (Bütün askerleri,
z mûnis huylu Doğan Güreş zannettiği içini,… v
2 OZER UÇURAN (“Sâdece” genel mud ` ‘
; bul Bankası’nın kredi verdiği kuruluşların yönetim kurullarında kaç
tane emekli generaliıı kimler olduklarını açıklamadığı için) ……… ..0
ESAT KIRATLIOĞLU (PET tokatındaki askerî ortaklarının kim
3 oldugunu soylemek nezaketini göstermediği için)
î ALPKAYA EMİN
, BATUR MUHSİN
: BUYRUK MEHMET
CELASUN SEDAT
EKEN KEMALETTİN
ELVERDİ ALİ
ERSİN NURETTİN
EVREN AHMET KENAN
EYİCEOĞLU CELAL
GÜRLER FARUK
_ ŞAHİNKAYA TAHSİN
: TAĞMAÇ MEMDUH
E rué ABDÜLBAKİ
ııoıııııııııoıııııı
TÜMER NEJAT (Yukarıdaki “hüda-i zabit” zatları, ya mezarIa-‘
_ Nevşehirli seçmenlerin seni
; sevmediği biliniyor. Kaç oydu? 22
mi, 24 mü? 0 kadar Iimitte, o kadar
az farkla girebildin meclise…
Beni ilgilendirmez… Nevşehir
seçmeninı ilgilendirir.
‘A’ t i’
: 24 Aralık seçimlerinden önce,
DYP genel merkezinin, sana, DYP’
OLMADI SAYIN…
ESAT KIRATLIOĞLU
rek bu köşede anıldıkları
…………. ..0
lErkel. İıucıiıgrlerının gozdesı ıcırcılr. dusmonıl
ladım.
Lâlına bak!
“Partilerin birbirlerini yok etme çabası belâ getirmiş, Türkiye’yi
ihlilâllere sürüklemiştir. Aklımızı
başımıza alalım… Bugünkü git
Habbe’yi kubbe yapar, Lalontainmasallarındaki gibi politikayı kurbağaya dönüştürüp şişirirsek, her
nin oradaki seçim -. , ., şey olabilir. İhtilal
kampanyasında g; ‘ olur…”
; kullanılmak üzere Yok ya›
: verdiği 2 milyar Ii- aavww?
I ra parayı repoya 12 Mart’ı,
yatırmışsın… 12 Eylül’ü ben
2 Hemde,par- yapmadım.
ti hesabına değil, 1.5.1977 katli
: kendi adına.. amını ben yap
‘ Bunun elbet- madım.
te izahı var. Dikensiz gül
“Artan pa- bahçesi arayışı
z rayla Nevşehir il örgütümüze bina
; alacaktım!”
2 Bu da beni ilgilendirmez…
DYP merkez örgütünü ilgilendirir.
Genel başkanlarının mal-mülkünü (ve kökenlerini ve ediniş şe_ killerini) soruşturmaktan âciz bir
Z örgüt neye inanıyorsa, o doğrudur.
Onlar düşünsün!
; *t*
2 Ama, senden korkmaya baş
ıııııııı
içinde, askerî darbeye, sizler çanak
tuttunuz… Tamam, sıkıntı çektiniz.
şapkayı (ve koltuklarınızı) kaptırdınız, ama, göreve her dönüşünüzde,
anayasa istediğiniz yönde değişmiş, ortalık süt-liman olmuştu.
Pislik örtmeye çalışryorsanız.
askerleri kullanmaya, kışkırtmaya
kalkışmayın!
Bu lâiım hepinizedir sevgili
dostum!
kâr kaldı.
j, 1 Yüce Divan’m kuruluşu çok
eskilere dayanır. Kaç yılında
‘ kuruldu?
a. 1838 Tanzimat Fermanı
lı. 1875 Birinci Meşrutiyet
‘ e. 23 Nisan 1920 cocuk Bavrını
Il. 2& Dul( liıariarı
.2 Osmanlı’da Yüce Divan`ın
adı farkhydı. Neydi?
“ a. lliııârı-ı Âli
ll. DlIlIlH ‘Illßll
e. Divan-ı lsllkial
II. IIIG lıirl
ş 3 Yüce Divan`ın ilk konuğu İhsan Bey’di. Soyadı neydi?
a. MİIİIİI
ü. Emil!!
.’ GUİİGT
ıLPeIIster
4 Yavuz zırhlısıyla ilgili iddiİ alardan yargılanan İhsan bey, 2
ı İ yıl hapse mahkum oldu. İhsan
__ beyi kim yaktı?
. l. EIIIIGII
1 ılsnııtlnünü
«’ :Jllıınderes
dilan’
5 Bir çok bakan Yüce Divan’ da ter döktü. Kaç düzine?
a. 1
.: II.2
ı:.3
ll.lı
î 3 Ali Cenani Bey de, 1928’de
v Yüce Divan’da un ve zahire fı` î yatlarının yükselmesini önle mek için verilen parayı usûlsüz
harcadığı için yargılandı. 1 ay
5; hapis yedi, cezası tescil edildi.
Kaç lira harcamıştı gariban?
i a. 500 lıln
li. 5 milyon
”Film iktidar elinizdeyken ‘bilge’ olduğımuzu ” ‘l
zannederseniz, fena hâlde yanılırsuıız…”
(STEPHEN VINCENTBEHVET, 1933)
ı:
DIVAN YOLLARI
1 YURUNMEKLE AŞINMAZ!
Türkiye nlce “yüce divan” gördü.
Yedllılerl, Ictllrlerl. iraruılananların yanına
Yüce mumlar da, Iıavanda düırdülrlerl
sularda lmdılm
“Yüce Divan”, Türkiyenin genel ııratiğlnde,
muhtemelen, danısılrlı düırüştür.
Tek yaıadığı sey. aııwıaıı kanraıııan
i Ben süırlemlyerum.
Tarllı, hem Ircnuşuyer, nem snruyur.
e. 50 nıllvıın
ll. 500 mim
7 İngiltere’de bir fabrikaya kefaletsiz ödenen 20 bin İngiliz
sterlininden ötürü Deniz Bakanı Mahmud Muhtar Paşa Yüce
Divan’da yargılandı. 1929 yılında parayı ödemeye mahkum
edilince ne yaptı?
ı. Yurl disina lmc!!
lı. lnllllal’ elli
I:. Illı lrrlzl ıuclrlll
Il. istila elli
8 Suat Hayri Ürgüplü 1948’de
Tekel yönetimindeki yolsuzluklar nedeniyle Yüce Divan’da
yargılandı ve aklandı. Sonra
hangi göreve getirildi?
a. Baslıdrarı
ll. Genel Müdür
e. Müşavir
İl. Memur
9 Sosyal Güvenlik eski Bakam
Hilmi İşgüzar kayuma, usûlsüzlük, yolsuzluk, nüfûz ticareti,
görevi suistimal, menfaat terimini
ile Bağ-Kur ve SSK’yı zarara
sokmak gerekçeleriyle, 1981’de
MGK kararıyla Yüce Divan’a
sevkedildi. Kaç yıl yedi?
ı. ll yıl li av
lı. ii nı 10 !ilin
e. 3 vıl
Il. 17 yıl
1 O Aşağıdaki bakanlardan
hangisi Yüce Divan’da beraat
etmedi?
ı sual llavrl ürııüıılü
II. Selahattin KIIIG
c. isimli limanlar
Il. Salı sınır
E. GOIIIİZ illtınlıaya
, aioı ‘V(6 ‘vie ‘vlı ‘vie ‘ııls ‘Hür ‘ele ‘via ‘au
sira isiıvı sin İŞLEM
(Haftalık Milletvekili Anagramlarınız)
AYDIN GÜVEN GÜQKAN
YANGIN VAR, EN GUDUK!
YILMAZ ATEŞ
YEZlT MAŞA
MUSTAFA KUL
KAFASIZ TULUM
( ` `/Z” Joker)
BÜLENT _ECEVİT__
NETICEE BOL VE UT!
(` ‘O” Joker)
İşMAİL_ KÖSE_
LOSEMILI SAKI
( ` `IL” Joker)
HASAN E_KiNci V
SANKl HAIN ECIR
( ` W?” Joker)
ALl TÇPUZ
UTOPIK LAZ
( ` ‘K ” Joker)
TURHAN TAYAN
vuıı, TANTANA!
Fiigree] ÜNLÜ
KUFLU TREN
AHMET MESUT YILMAZ
AY! MUTEMET LAz Ml
u bir fıkra değildir.
Süzme Laz bakanları
mızdan EYÜP ^Ş|k’ın, alakasız bir zaınanlanıayla, güııeydoğuya
gidip kekolaıa misafir olmasıyla ilgili, minik bir anekdottur. Tamamen
benim hayal mahsûlümdür. Hakiki
ve hükndşaiııslarla ilgisizdlr.
ir ‘k ‘k
Reşo sormuş… “Niye gelmişerıdir balın ”
Eyüp cevap vennlş_ “Yatırım
Yillaüllum”
Reşo biraz kültürlü.. “Poiı mi
vardir hurma?”
Eyüp iazıroevap. “Balıanızl”
Reşo sıkıntılı… “Zaten kenei
nııaınelesi göriyrelt..”
Eyüp gerçekçi_ “Türkler ortak
ağzım ediyor daaai Onlan asimile ettik, siz direniyorsunuz… Beraber olalım-”
Reşo en güzelini söyledi:
“Benden uzak duriysen babol Götüriylerse seni götirsinleri”
ııunün 9 ıvıAıııs. uııs_ıı uA.
uıııvııısA DA KOYIIYOB INSAN!
Biliyorum, kafiye uymadı.
Bugün 23 Nisan olsaydı, neşe dolardı insan…
Ama, uysa da, uymasa da koyarlar.
Bundan bir buçuk yıl önceydi. Hürriyet’in genç muhabirlerinden Nuray Babacan, ilginç bir
me…
Özerleştirme…
Fonetik uyum var. Cukka
var.
Eeeee! Başka ne var?
Hayatımın hiç bir döneminde
böyle bir şeye raslamadım…
“İsmi lâzım olmayan” biri,
durum tesbiti yapmıştı. TOFAŞ’ın nasıl özelleştirilmesi
“Cumhuriyet Başsavcılığı, gerektiği konusundaki açık ekANAP Genel Başkam Mesut Yıl- siltme zarflarını, Başbakanlık
maz’m Tofaş iha- K0nutu’na istetnıiş… Orada açılesiyle ilgili suç- lıp bakılmış zarflamalarını cid- lar”.
diye alarak so- ş ., Ortaklardan biri
ruşturma aç- ‘ yeni zarf vermiş…
tı. Savcılık, Bilin bakalım,
Yılmaz’dan, « özerleştirınenin gizli
elindeki bel- .o _ ortağı kim?
geleıi istedi…” Bilin bakaO tarihlerde, ~ 11111, mall kim
Mesut Yılmaz’ı, ” götürüyor?
kendisinden başka g* Bilin bakahiç kimse ciddiye K lım, bugünkü oyalmamıştı. lamada, meclis soŞimdi de al- ruşutrmasına kimmıyorlar, ama, ler “hayır” diyecek?
neyse …………….. ..
t**
Bugün “TOFAŞ Yolsuzluğunun Oylaması” yapılıyor.
Özelleştir
I93TENPO