imdiden esnemeye başladım 3 gün sonra 36 yerde seçim var
ŞİIIIIDİDEN ESNEMEYE aAşLıııJııvı
3 GUN SONRA 36 YERDE SEÇIM vAn
. 36 yılını siyasî pratik,
` 28 yılını siyasî teori yaparak geçir
dim. Siyasî-idarî tarih hocalığı yaptı ğım için, bildiklerim çok daha eskile
. regider. i
Bunca tecrübeme dayanarak söy
. lüyorum, bu kadar “uyuz”, bu kadar
lu
“ınızmız” mahallî seçim görmedim.
36 yerde seçim yapılacak, ama,
İ’ büyük bölümü, “yeni belediye” olan
lar… Yani, ya hükümet kazanır, ya
çokflıuwetli bir mahallî isim”..,
Onemli iki yer var. Kilis ve Inebo
mAtılacak 80-100 bin civarında oyun
yüzde 60’ı o iki yerde… Oradan kim çıkarsa, “seçiıni biz kazandık” diyecek…
i’ ` Kaldı geriye 34 yer… Onlar da, par
mak hesabına vurıılacak… Biz mi kazandık, onlar ım kazandı polemiğinde,
her kafadan bir ses çıkacak…
Esniyorum…
± ı: v:
Esnediğime bakmayın… “Siyasî
tahmin” yapmaktan hoşlanınıyorum.
Ne zaman yorum yapsam “doğru”, ne
zaman tahmin yapsam “yanlış” çıkar.
O yüzden esnemekle yetiniyorum.
Sahi, Robert Provine isimli biri
“esneme teorileri” konusunda kitap
yazmış, ben de onun üzerine “kitap
tahlili” yapmıştım.
Esnemezseniz okuyun…
‘k ı: ±
lŞliye esnenir?
Uç temel teori var bu konuda…
0 Fizyolojik Teori… Bu teoriye
TEVIPOl28
göre, vücuttaki karbondioksit fazlasından kurtulmanın tek yolu, viicûda
daha fazla oksijen girmesidir. Ağzı
ardına kadar açıp esnemek buna imkân verir.
9 Evrim Teorisi… Lany R0se’un
bu teorisine göre, temel içgüdüdür
“esnemek”… Dişlerini göstermek, “Yerim lan seni!” demek için, hayvanlar
(ve insanlar) âleminin repertuarına
dahil edildi. Zamanla dişler dökülünce (veya sökülünce), çağ atladı, medenileşti, ama, “alışkanlık” olarak kaldı.
Peki, üçüncü teoriye geçmeden
önce parantez açalım, kritik bir soru
Soralım… Esnemek bulaşıcı mı?
Yazının girişinde adından söz ettiğim Robert Proviııein ihtisas alanı
psikobiyolojidir. ‘Esnemenin solunum yollarını açmakla ilgisi yok…”
diyor Proviııe, “Bir sürü insanın (ve
hayvanın) ağzını bantladım, deneyler yaptım, esnemeye devam ettiler.
Deneyleri devam ettirdim. Karşısındakinin esnediğinı’ görenler, aynı yazıyı okuyan, aynı konuşmayı dinleyenler, salgın hastalık gibi, elleriyle
ağızlarını kapatmaya ihtiyaç bile
duymadan, seri ateş halinde esnemeye başlı yorlan.. ”
Yani, esnemek “lıulaşıcı”…
Geldik esneme teorilerinin üçüncüsüne…
9 BıkkınIık-Sılıkınlık Teorisi…
Bıktırıcı bir yazıyı aynı anda okuyan,
sıktırıcı bir konuşmayı yaklaşık koltuklardan dinleyenlerin uykuları gelir. “Senkronize retleks” vaziyetleri…
ı w t
Ben niye esniyorum?
Çok önemli sapmalar olmazsa,
1991 genel seçimleriyle 1994 mahallî
seçimlerinin sonuçları tekrarlamrsa,
lJYP-SHP-CHP koalisyonu, Kilis ve
Inebolu’dan yı”ızde 40 oyla çıkar. Bu
da, umûmî ortalamaya, yani 36 yerin
Türkiye ortalamasına yüzde 25 olarak yansır. Obür yerlerden de oy alırlar, seçim sonucu kamuoyıma yüzde
40’a yakın oranla, ”hükümete güvenoyu” olarak yansır.
Esniyorum, çünkü, bu lafları çok
dinledim.
Esniyorum, çünkü, herkes bu sonucu bildiği için, “vukûat” yok… Sözün kısası, 36 yerin 33’ünü öbürleri
kazanır, oyların havudunu koalisyon
götürür, biz de “kim kazandı?” sorusuyla oyalanınz.
Esnemekte haksız ınıyım?
ııı ıoooııııııııııoıooııoıııııoıııooıoıııoooııoıııııııııııcııoııııoıoıııııı
cıııooııooıııoıı oııoıoıııııoııını-ııooooıııoııııııoııııoıııııııııoıııoıııoıııoıoıııııoııoıoo ıı
SÜLEYMAN DEMİREL (“Kendinı için bir şey istiynrsam nemerdim!” sözünü. ”Kendim icin yurt dışına gidiyarsam nâmerdim!” şeklinde tekrarladığı icin). …………………………. ..HAPORLU
TANSU CİLLER (Hükümet programının uygulanmasını muhalefetin icazet ve desteğine bağladığı için). …………RAPORLU
TİMUH DENIİH (Fırcayı yiyince oyunu inkâr ettiği icin)……..0
NAHİT MENTEŞE (Zırvanin tevi/ g
ha ıstıalladığı icin). …………………… ..
CAVİT ÇAĞLAR (Ic ve dış tınrclarımızden bızı kurtaracak tek
“ekonamiden sorumlu bakan ” olarak belirttiği icin) …………… ..0
ALGAN HACALOĞLU (İnsan haklarından tam olarak ne anladığını henüz aniatanıadığı icini… ……………………….. ..U
MESUT YILMAZ (“Cume namazı oylaması konusunda.
ANAP’ın klasik npnrtiinizmini bir kere daha sergilediği icin)….ll
AZİMET KÜYLÜOĞLU (insan hakları ka/ınadı, hayvan hakları vere/im ” demeye getirdiğ icin). …………………….. ..HAPOHLU
GAFFAFI YAKIN (Türkiye nin gündemini a-aceeyyip seki/de
değiştiren tek bağımsız nıi/Ielvekili olarak yakin siyasi tarihimize geçeceği için)…… ……… ..5
MEHMET SEVEN (DGM konusunda bazı ilginc süreçleri harekete gecirdiği ……… ..7
gini bir kere da
ein isim BİR İŞLEM ı: ı K R A
(Haftalık Anagram Analiziniz)
‘ ‘l’ k’ld , I
YILDIRIM AKTUNA :İgaîmßle ,kalanı,
AY. NE AKUT MIRIİ-TII karakola daldı. ”Avır
(”ET”Jokerl karımın luluklanmasını istiy., MEHMET MOĞULIAY dedi.
OGLUM, HIMMET ET, YAT! Kûmiw &Sildi(“T]”Jgke() QNeredetrı çığır: olıiîomsukîının a ın ezı erını çaIıigâ R makla suçianıyordun, üsleiik
Y “Ed/Zil AYAEZVATI n”
à ı N E” Cinler Reşdnun başına üşüş
(“EHE”Joker) müştü. Üsteiedi.
mumu KAnAyALçıN “Vekalet ücretini islemişlir,
YAVRUM AYAKu çANfA bende para ynhtır. Narrııssız
(“VAY”J0ker) eierciîimrßwmavmeı.ATALAYOCÜŞKUNOĞLU _ .’°” °’°°”“’V“””`
AGIAŞAN OTOYOLCU
KUR: HAN FİŞEK
Bu hatta kiliilendim. Herkes birbirini suçluyor. “Olmadı be abicim! Bu
kadar eblehlik olur mu?” Kime “Olmadı Sayın” dernek için aranıp dururken,
aklıma “şahsen ve bizzat” kendim geldim.
CHP’IiIer sevmiyor. Fenerbahçeliler sevmiyor. DYP zâten sevmez.
; MHP’yIe aram öleden beri iyi değildir, RP’IiIer biraz anlayış gösterir, çünkü,
onlar bana karışmadıkça, ben onlara kanşmam… Her
kesin inanç-ibâdet şekli kendisine… ANAP-YDH koalis
yonculan sevmez, çünkü, sıcak bakmam…
i Hafta sonunu “Beni kimse sevmiyor!” paranoyağ sıyla geçirdim.
, Oysa daha iyi şeyler yapabilirdlm.
Bu haftayı benimle idare edin lütfen!
HAFTANIN HİKMETİ
Hürriyet’ten arkadaşımız Mehmet Güler’in ha
, eßdrxızvhıtlmd*ü ı
f tckim… Paşam resim çalışmalanna ara vcmriş,
:İ kitap yazmaya başlamış…
Çabuk bitirir. Nasıl olsa
S kendisi yazmıyor.
g Paşarnı severim, Askerli ğiıni yaparken KKK kurl ınay başkanı, üniversite den kolu/doğumda devle3 tin başıydı.
“Baş” dediniz de aklıma
_ geldi. Kitap yazmanın en
zor tarafi “başlık” atmak`-“ tır.
y r Ama, zoru atlatmış pai i’ şıım… Dinleyin…
, ı “Medya içinde herkes ..
tara!’ olmuş. 0 kadar *’_ çok yüksek maaş alanlar var kı’, patronlar
‘ ` bile ödeme zorluğu çekiyor. Benim bildiğim
_İ 40 bin dolar alan köşe yazarları var. Pati ronlar bunu ödeyemeyip, ‘Git, Başba
a.
“ğ Gasptan beş gün sonra (17 Eylül), İs tanbul sıkıyönetim komutanlığından
bir başçavuş, Cumhuriyet, Milliyet, Hürri. « yet ve Tercüman gazetelerini aramış, bazı
. yazarların yazılarının “Ankara tarafından
beğenilmediğini” söylemişti. Beğenilmeyen hangisiydi?
a. Nazlı Ilıcak
c. İlhan Selçuk
b. Qktay Akbai
d. Uçü de
Cumhuriyet’in ilk kapatılması 11 Ka.éw slm 1980’de oldu. Gerekçesi “Atatürk’e dil uzatmak” ve “asılsız-ınübaiağalı
haber” yayınlamaktı. Ne demişlerdi?
a. istanbul’da ekmek sıkıntısı başgösterdi
b. işsizlik oranı arttı
c. Yatırımlar geriledi
d. ?tepsi
f) Kasım 1980 günü, kitapçı-yayıncı ll?ff han Erdost gözaltına alındı, askeri cezaevine götürülürken dövülerek öldürüldü.
‘ Suçu neydi?
a. Yatakiık
r b. Silahlı kaikışma
c. Bölücülük
n` d. Yasak yayın bulundurma
,î “O” anayasanın oylamasına gidilirken,
, gazetelerin “mavi” renginden söz etı, mesi bile yasaklandı. “Mavi” hayır, “beyaz”
n evet demekti. 0 dönemde “mavi, mavi, masmavi” sözlerini kim en çok kullandı?
ta. ibrahim Tatlıses b. lllaviyolcular
“Porselenci dükkanına girmiş boğalar gibi davranmaya devaın
edersek, yirmi birinci yüzyıiı zor buluruz…” (Mihail Gorbaçov, 1988)
ımıiıı mai› oııpıyıaıııışrıııı
VALLAA ÇOK amcamın NETEKIM
g bcnni okudum, zıyâdesıyrle heyecanlandrm ne- .
kan ‘dan al’ bile demiş. Ben medyada bu zamana kadar yer alan yalın, yanlış, taraflı
şeyleri toprırhyorum. llledyı reıalctlerini
yeni kitap yapıyorum”
dedi
Evren, yemek öncesinde
gazetecilerin “Başbakan
ANAP için, ‘Bölıicülük
yaptı elimde belge var’ diyor. Siz o zaman Devlet
Başkanrydınız. Haberiniz
olmadı mı?” sorusuna,
“Öyle bir şeyden haberim
yok. Açıklasın kı’, bilelim.
Rahmetli Öül için söyle
di bunu. Ben böyle birşey
` hatırlamıyorum. Açıklasm
kı’, ben de birşey söyleyeyim”lrarşılığınr verdi.
Kitabm adı belli… ‘Türkiye’de Basın Raâletlen!!
Muhtemelen son perdesini anlatacak… ilk perde benden olsun…
c. Turgut Özal d. İsmail Gülgeç
Aydınların kısmeti “12”den açılır.
Mümtaz Soysal, 12 Mart’ta, “Anaya
sanın Anlaını” kitabından iki buçuk yıl yat
mıştı. 12 Eylülzâdelerin 12 Eylülzedeleri
kim?
a. Fikrimin İnce Gülü
(Adalet Ağaoğlu)
b. Duvar Yazıları (Talip Apaydın)
e. Kente indi idris (Talip Apaydın)
d. Makro Ekonomi Ders Notları
(Sadun Aren)
e. Hepsi
12 Eylül 1980-12 Mart 1984 döne
minde, yazar-çizer takımından 181 kişi tutuklandı, 82’si mahkllm oldu. Günlük
gazetelerde yazarlık ve yazıişleri müdürlüğü yapıp da haklarında dâvâ açılanlann sayısı 404’tü. 12 Eylül’ün kapattığı gazeteleri, kapalı kaldıkları süreyle eşleştirin…
a. Milli Gazete b. Cumhuriyet
c. Tercüman d. Günaydın
e. Güneş f. Milliyet
g. Tan lı. Hürriyet
1. 17 gün 2. toqün
3. 9 gün 4. 10 gün
5. 7 gün G. 12 gün
7. 41 gün 8. 20 gün
“Türkiye’de Basın Rezaletlarl” kitabını, slzce, yazsa yazsa, klm yazar?
a. Ahmet Kenan Evren
b. Kimse
ı damgasını basar.
duman olan yerde…
“QÖRÜLDÜ” DAMGALI
BIR MEKTUBUM VAR
Cezaevinden yazılan mektupları ‘
kim okur, bilmiyorum, ama, birileri
çıkar, kırmızı mürekkeple, “görüldü”
O kanallardan ben de geçtim. Bizim zamanımızda (12 Mart) ayn kaldığın eşine “seni çok özledim” diyemezdin, sansürlenirdi.
“Görülmüş” bir mektubu yayınlıyorum.
Bundan iki yıl önce Hüniyet Gazetesindeki köşenizde beni ”Elektrikli Sandalye”ye otuıttuğıırıuz için slzi ozaman/a çalıştığım Dünya Bankası’ndan aramış ve
konıırıun yanlış olduğunu izah etmek istemiştim Uzun
bir bekleyişten sonra sekreter beni size bağlamadı. 0
konırda sadece yüzde yüz haklı olduğumu kağıt üzerinde size söylemekle yetiniyorum.
Şimdi ise geçen hafta Tempo Dergisündeki köşenlzde yayınlanan maddi bir hatadan bahsetmek için bu mektubu kaleme aldıırı. Herhalde Prof.
unvanı ile yönetim danışmanlığı yaptığınız bir dergide maddi hatalar hoşunuza gitmez Gerçi siz
de “liüşveten Belgesi” kitabı gibi basın ve TV’den toplanarak bence kitap değil de, blr ”haberler
ve yorumlar” özeti olan denemeyi kaynak göstererek hatayı başkasına ırıal Her ne
olursa olsun akademik yanınıza güvenerek “rating ve tirai” ötesi gerçekleniı var olduğuna lnarıdığınızı ümit ederim.
Efendim, konu Niko MAKSIMIADIS ıle ilgilidir. Yazınızda yeralan soru yanlıştır lllM. Bülent
ŞEM/’LER tarahndan 1988 senesinin ikinci yansında Genel Müdür damşmanı olarak Emlak Bankası’ııda ise alınmıştır. (0 tarihte ben Denizcilik Bankası Genel Müdürü idim). 8.& 1988 yılının
Aralık ayında, 8 Ucak 1989 tarihinden geçerli olmak ılzere bankadaki görevinden istifasını Baş
. bakana vermiş fakat bu onbeş günlük dönemde. yaptıgı bir yönetim toplantısında aldığı karar
larla bazı kişiler Genel Müdür Yardımcılığılıa alanmıştır. İşte MM. de bu kararla, Dış İllşkilerderı
Sorumlu Koordinatör unvanı ıle Genel Müdür Yardımcılığrna vekalet ettlıilmlştir. (Genel Müdür
Yardımcılan’nın atama/an Hazine onayı gerektirir.) Olay budur. Bllahare Muıakıplar Hitler-Mussolini döneminden kalnıa ırkçılık kokan blr kanun maddesine dayanarak bukonuda EŞ. yönetim
kumlu hakkında dava açmışlardır. MM benimle altı ay çalıştıktan sonra kendi rızası ile istifa ederek aynlmış ve lmpexbankta görev almıştır. Olay budur. Benim ne ataına ne de dava ile hiçbir llglm yoktur. Eğer benim yazılı beyanımı doğru kabul etmezseniz şu anki GnMd. meslektaşrmız
Prot Ayaydın ‘dan bir kronolo/’l talep edebilirsiniz
Şimdi geliyorum vennek istediğim mesaja; yukardaki olayı nı’çln bu kadar detaylı anlattım?
Bir tek nedeni var. Baştan beri hiç kimse olaylann gerçek bilmeden, yazdı, çizdi görüntüIedl. Yukandakl olay çok basit ama yazılanların ne denli ızrpıtılmış olduğunun da çok güzel blr
ömeğıilir. Düşününüz kı’, gazete ve TVlıaberleri + entel bar sohbetleri kitap oluyor, bu kitap da
sizin tarahnızdan lıllmece bulmaca eğlencesi oluyor. Ama şanlı basınımız insan baldan ve özgürlüklerı’ konusunda mangalda kül bırakmıyor.
Fazla vaktlnlzl almak lstemıyonım. Ancak hazır mektup yazmağa başlamışken bir de iki
haftadır değlndığlniz şu “Kuş beyinli” konusuna değinmek isterim. Bu konuyu da analitik olarak
düşünün ve adalet var mı, yok mu kendinize somn. Hakim bana altı yıl ceza veriyor ve şahsiyetklslni kullanarak bunu üç yıl daha aıttınyor, yani dokuz yıla çıkanyor. (Sanki ben bilerek kasten
ve defa/ana aynı suçu işlemişlm gibi). Gaye beni tahliye etmemek sonra her üç suç/oya Edes ve
Yıldız ılahı’l, yüzde yinnlbeş indirim uyguluyor. Sebep, iyi hal Neyin iyi hall? Kamera/anh önünde
Hukuk Adalet Poüs, insan haklarına küstahıa meydan okuyan blr hapçı, tetlkçinin iyi haline…
Ve hepsine birden indirim. Şimdi ben 70’ll yıllarda önce solcu bir öğrenciyi vurarı, sonra olayı gördüğü lçln sokaktaki çöpçüyü de vuran, daha sonra kendi ifadesine göre “melul malul baktığı
için” çöp arabasını çeken atı da aynı anda vuran psikopat tetikçı’ ile aynı iyi halden yararlandığıma mı kızayım yoksa, bu sözleri, söyleten mahkeme lıeyetine mi?
Tabii DU. yukarıda kaleme aldıklanm bazı kalemlerce usül ve üslup gereği hıço sayılabilir i ı
Sokak kültürüne daha yakın blr ana/Izle, “Arkadaş malı götürdün” cezam pek şeklinde de yorumlanabllir, onun da farkındayım. Ancak ben size görüşlerlml kağıt aktarmış oldum
ÇaIışmalannızda başarılar ılllerim.
Engin GNAN
Metris Kapalı Cezaevi
500 Evler/istanbul
ı 29 muro