Filibuster” yaparsan fili de bastırırlar anam!
“Filibuster” yaparsan
fili de bastırırlar anam!
ÜCE meclisin çatısı altında Refah Partisi’nin yaptığına, özdüztürkçede “engelleme”, futbolda “obstrüksiyon”,
politik literatür ve siyaset biliminde “fîlibustering” denir.
İlginç bir kavramdır “ülibuster”…
“Fili bastır” diye okunur.
Ne anlama geldiğini öteden
beri merak etmişimdir.
Biliyorum, ispanyolcadaki “filibustero” sözünden geliyor.
“Korsan, haydut” demek…
Ama, tam mesele o değil…
“Askeri” içeriği, muhtevası var.
Her entellektüelin, her araştırmacı
gazetecinin başucundan eksik olmayan Encyclopaedia Brittanica’ya baktım. Refah Partisi’nin yaptığını görüyorum. Kırşehir’in ilçe yapılmasıni engellemek için Osman Bölükbaşı’nın
yüce meclisin çatısı altında 38 saat
konuştuğunu hatırlıyorum.
i**
ABD tarihinde, özel kişilerin parasal desteğiyle askeri harekat/ar düzenleyerek Latin Amerika ‘dan toprak kazanma girişimleri. Terim günümüzde,
ABD Senatosuhda uygulanan oyalama taktiklerini belirtmek için de kullanılır.
Bir yandan toprak kazanma hırsı,
öte yandan ABD’ye köleliğin geçerli
olduğu yeni eyaletler katına hevesindeki Güneylilerin yüreklenmesiyle
1850’lerde doruğuna ulaşan filibustering, Amerikan lç Savaşı’na (186165) değin yaygınlığınr korudu. Birçok
önde gelen Güneyliyi, Küba ‘nın Ispanya’ya karşı ayaklanmaya hazırlandığına inandıran Narcisso Lopez,
1849’dan başlayarak Kübaya üç sefer
düzenledi; ama hiçbirinde başarıya
ulaşamadı. 1851 ‘deki son seferinde,
bir grup gönüllü Güneyliyle Havana’ya çıkartma yaptı. Beklenen ayaklanma gerçekleşmeyince, 50 kadar adamıyla birlikte, İspanyol askeri yetkililerince idam edildi.
ABDde Iç Savaşin başlamasıyla filibustering de ortadan kalktı. Ulke tarımdan sanayiye yöneldikçe toprak
kazanmak eski önemini yitirdi ve kö
leliğin kaldırılmasıyla Gıüneylilerinşıişti-L _
lacılarasağladığı destekkesildi. ” ‘
*i*
Bugün de, düzenli bir orduya bağlı
olmaksızın, girişilen askeri harekâtlara
zaman zaman filibustering denir. Ama
terim günümüzde daha çok, 19.
yıl ortalanndan başlayarak girdiği siyaset alanında geçerliliğini korumaktadır. ABD Senatosu ‘nda bir yasa tasarısı oylanmadan önce, yasayı engellemek ya da tasarıda değişiklik yapılmasını sağlamak isteyen bir azınlığın kullandığı oyalama taktikleri bu adla anılır. Bazen tek bir senatörden oluşan
bu azınlık, çok uzun konuşmalar yaparak yasadan yana olan çoğunluğu,
tasanyı geri almaya ya da değiştinneye zorla ya bilir.
Konuşma süresinin kısıtlı olduğu
Temsilciler Meclisi ‘nden farklı olarak
Senatdda, bir yasa tasarısının görüşülmesinde zaman sınırı yoktur. Kürsüdeki konuşmacı yasa tasarısıyla hiç
ilgisi olmayan konularda saatlerce konuşabilir. Kayıtlara geçen en uzun filibustering, 1957’de Güney Carolina
senatöru Strom Thurmondin yaptığı
konuşmadır. Güneyli senatörlerin,
yurttaşlrk haklarıyla ilgili bir yasayı engellemek için giriştiği başansız çabanın bir parçası olarak Thurmond, 24
saati aşkın süre konuştu.
Filibusteringi engellemek için de,
yeterlik önergesi vermek ve konuşma
cının yorulmasını sağlamak için otunı-ı
mu gece gündüz aralıksız sürdürmek
gibi taktikler geliştirilmiştir.
i’ ‘A’ ‘k .
“Filibustering” (“fili bastır” diye
okunur) yapıyor Refah Partisi…
Kökeni askeridir.
Türkiye’deki 86 bin caminin, günde beş vakit toplanan, her namaza
duruşlarında 10 bin lirayı “cami
yaptırma derneği” sandığına atıp
RP’ye ve köy sandığına yollayan cemaati sokağa dökmeyin…
Filin hortumuyla tankın topu arasındaki..fîêıdeşliktbenzetlik” üstü
` ` nüze kalmasin!