El guguşuyla gerdeğe, el silahıyla savaşa girmek…
bu paylaşamadılar. Once kimin
« “sıwvın
“İllß-Eıâ.
“”° ‘“ «
Biliyorum, ayıracaaak,
bu san mek
ENÇ arkadaşlar Bill
Clinton’un Oral-Oval
Officdten yazdığı mektu- 1
okuyacağı konusunda. az kaldı.
kanlı-bıçaklı oiuyoriardı. 5
Beklenen Çıktı. Klasik bir aşk’ ‘
mektubuydu.
“Bu dayanışmamız ülkelerimiz arasındaki bağlan derinleştirdi. Yakin işbirliğimizin ve mükemmel ilişkilerimizin ileride de devarmnı ümit ediyorum…”
Amerika’dan mektup gelmesinin
pek hayra alamet olmadıgını söyledim
gençlere… Hele. Bill Clinton’dan…
Adam fennuannı bize çektirecek…
Gaz veriyor.
Gaza. saza. caza gelmeye çok teşne olduğumuzu biliyor.
iii’
Otuz dört _yıl öncesine gitti hafızam… 1964 yılı Haziraninda, Kıbns’a
“askeri müdahale” kararı almıştık.
Kararın alındığı toplantı, askeri jargonda. “kozmik çok gizli” statüsündey
dı.
Ertesi sabah (5 Haziran 1964). aradan dört-beş saat bile geçmeden, Başbakan İsmet lnönü’nün eline meşhur
“Johnson Mektubu” ulaştı. _
Bir “ültimatom” niteliğindeydi
mektup… Türkiye’nin böyle bir karardan önce ABD’ye darıısması gerektiği,
meşrû kabul edilmeyen bu müdahaleden sonra Sovyetler Birliği saldıracak
olursa NATO’nun Türkiye’ye yardım
etmeyeceği ve ABD’nin Türkiye’ye
verdiği silahların böyle bir müdahalede
kullanılmasına izin vermeyeceği söyleniyordu,
Kaba-Saba bir lisanla…
Takaslı sığır çobarıından da 0 kadarı beklenir. ‘
***k
TİP genel başkanı Mehmet Ali
Aybar, milletvekili değildi o sırada…
“Amerikan emperyalizmi” olduğunu biliyorduk. ama. Türkiye’de
35 milyon metrekarelik Ameri
‘ kan üssü bulunduğundan. orada
sadece Amerikan kalk bonısunun öttüğürıden haberimiz yoktu.
TIP, yüce meclise 15 milletvekiliyle
girince. bir yıl sonra öğrendik.
tup ikmizi…
Neyse…
Lyndon Johnson’dan zılgıtı yiyince. “Kaderde varsa büzülmek,
neye yarar üzülrnek!” _demeye tam
hazırlanıyorduk, Ismet Inönü sinirlendi.
“Yeni şartlarla yeni bir dünya
kurulur. Türkiye de bu dünyada
kendisine yeni bir yer bulur…”
Dışişleri Bakanı Feridun Cemal
Erkin, Kasım 1964’te Sovyetler Birliği’ne gitti. Soğuk Savaştan bu yana,
ilk Türk-Sovyet yakınlaşması başlamış
tı.
Ne oldu? İnönü alaşağı edildi. önce “emanetçi” Suat Hayri Ürgüp
– lü, ondan hemen sonra da Süley
man Demirel geldi yerine…
Amerikayla oynaşmaya gelinmeyeceğini o zaman gördük…
“Mektup”tan al haberi!
‘k ir ‘k
Önce haberi geldi.
Elli yıldır devam edegelen Ameri- `
karı askeri yardımı kesilmiş…
Kac para? 150 milyon dolar…
Al o parayı. katla karla …… .. Neyse!
Arkasından “Son Mektup”…
***k
İnönü sert çıktıydı. “Dünya yeniden kurulur, Türkiye de orada
yerini bulur…”
Türkiye’nin 1974’teki müdahalesi
sırasında “Johnson Mektubu”
mantığı devam etti. Barış Harekâtfnı önleyemeyen ABD. harei-:azta Amerikan siiahlan kullanıldığı
gerekçesiyle. 1975-78 yılları arasında
silah ambargosu uyguladı bize… ‘
Simdi de “Clinton Mektubu”…
lncirlik kullanılacak mı? Daha .doğrusu kullanılabilir mi?
ABD egemenliğindeki askeri üslerin ne kadar olduğunu tekrar merak
etmeye başladım… 33 yıl sonra…