Bu bir “spor yazısı” değildir!

KURTHAN FİŞEK

BI] BİR “SPOR YAZISI” DEĞİLDİR!

Semih ‘Pürkdoğanı 1978
yılında, İstanbul’daki bir “Cezmi Or” yarışması sırasında tanıdım. Çeyrek asır kırılmayan
100 metre rekorumuzu paylaşmışlardı. Birinin anısına düzenlenen müsabakaların şeref konuğuydu.

Resmî biyografisi gözlerimin
önünden geçti.
o o o

Türk sporundan bir
yıldız daha kaydı.
Onceki gün vefat eden
atletizmimizin unutulmaz ismi Semih Türkdogani dün .toprağa verdik.
1911’de Istanbul’da doğan Tıirkdoğan atletizme
13 yaşında Galatasaray
kulübünde başladı. 15
yaşında Bulgaristan’a
karşı ilk kez milli formayı giyen Semih Türkdoğan, 16 yaşında da 1928 Amsterdam Olimpiyatları ‘nda yarışma başarısını gösterdi. 100 metrede 9 Türkiye rekoru kıran
Türkdoğan, 4X100 bayrak takımı ile de büyük başarılara imza
attı. 1935 yılında 10 metrede
10,6 ile kırdığı Türkiye rekoru
1960 yılına dek tam 25 yıl kırılamadı.

1930-35 yılları arasında düzenlenen Balkan şampiyonalarırıda 1 altın 5 gümüş 5 de
bronz olmak üzere tam 11 madalya kazanan Semih Türkdo
Bir:: isim BİR İŞLEM

ğarı, tam 23 kez milli oldu.
O O O

Seksen bir yaşında hayata
gözlerini yumdu bu güzel insan…

Bu sefer aklım 1931 yılına gitti. Semih Türkdoğanın 18 yaşında körpecik bir genç olduğu, 0
yılki Balkan Atletizm Şampiyonası’nda, Türk-Yunan yakınlaşmasının sembolü olarak, Venize
vanşı almaya gelmiştik. İdarecilere gittim. “Bu adam start verirse koşmuyorum” dedim. Ellerinden bir şey gelmeyeceğini söylediler. Eşofmanlarımı giyip soyıınma odasına döndüm. Az sonra, federasyon başkanı Burhan
Felek, elinde bir kâğıt parçası,
alı alma, moru moruna girdi oda
ya… “Ismet Paşa’nın özel emri…”
dedi, “Koşacaksınız…”

l0s’la İnönü’nün Atina Stadfnın
şeref tribününde yan yana, kol
kola oturdukları günlere…

O dramatik günün öyküsünü
Mehmet Ali Aybardan dinlemiştim.

o ı o

“100 metre finali için Semih ‘le
beraber start yerine yürürken
duraladık. Geçen yılki şampiyonada, kendı’ atletiyle önceden
sözleşip erken start veren, bizi üç
metre geri çıkartıp yarışı kaybettiren Starter vardı orada… Bileğimizin hakkıyla kazanmaya, rö

Devlet zoruyla koşmayacağımı söyledim ona…
Israr etti, “Şu kâğıdı
imzalayacaksınız” dedi.
Kağıdı okudum. İdarecilerin her sözüne itaat
edeceğime yemin ettiren bir belgeydi. “Ben
amatörüm” dedim, “Ister koşarım, ister koşmam. Hem, sizi bilirim,
böyle bir şeyi imzalarsam, yarışmadan önce
bonfile vereceğinize, kuru fasulye çıkartırsınız adama… ” Imzalamıyorum, starter değişmezse de
koşm uyorum… ”
ı ı ı

Mehmet Ali bey takırmn “ağabey” sembolüydü. Semih Türkdoğan’la beraber direndiler, 100
metreyi koşmadılar.

Starteri değiştirmek zorunda
kaldı organizasyon komitesi…

Ertesi gün, Mehmet Ali Aybar, Semih Türkdoğan, Enver
Gökbil ve Hakkı Süslüay 4×100
bayrak yarışını koştular, uzak

g’ “” “” ` ß

I I

l I

i i

ici LERİBAKANI i SEVKEİ Kilibi( i . .

ıııç [mumu . . Hamıdıye taburlaııusıısı DEMİRALDELIRENSURAT E Huklikçuhlğunaşllfl?” Say’ i rının devamı_ olan “ko, gım var. Her an partımızıkapata- ı mculuk” gahba kalın
MILITARYGOVERNMENT ‘ m. ı H h . k 1 ı
TAuyoLvAaMıLNg-ıgmu . _1_11f 91’: 3171212 şaêlýeyğ 3.11”, . yor. Koruculara da
(“KAL”Joker) { lylsl m1 SUYEHdHÜQİŞmİZİH Uzefme _ _ _ I “nostaljik takılmak”

ASKERİDARBEEKAHEDERS ı gaynmenkullenmızıyapalırnm. dedınFıkır tuttu. ı düşüş
” (“E”J0ker). g Mıllı Nızam kapatıldı, li/lıllı Selamet kapatıldı. : Reşo anlatlyordu.
SULEYMANpEMıREL ı _ Hazine el koyacak gayrimenkul bulamadı. Us- : “On yıl eweıdi, tüfeği
TANSUÇILLER ı telık, mal sahıbı konumundaki kışılenn muraca- ı doldurdum bastım te_
HAYDlŞlMÜl BÜTÜNÜJ-ERMVÂYÂ i ati üzerine birikmiş kira borçlannı da Hazine’den i ~ ‘ › ı
(Hepslmw i tahsil etti l i elnlye-dltpKşhyı
BEKİRSAMİDA MARKIDESADE ı `~ – ~ ~ ~ ~ — – -_ ı If en emiş 11 =i..r.i:f:*;.::i::.:ı:3:îiırıîiaıtığrşlğsğı= sev-muHALİLBEZMEN EHJMZINBELN l bigr] karar da ar or anlanndan ıkğrsa idi: ar- l kamlşml am’
. _ VIV-lake!) I nma bm; g] g ç ‘ y I “Geçen yıl anlattıFıUZAlllN mina l gl Amyd RBnin kasadarlarını (ör. Süleyman l ğlndmaltltaney
“m” GÜVEN GÜRKAN l Mercümek`le Beşir Darçın) partiden uzaklaştıra- l Reşo altta kalmadı’
YANGINVMENGÜDUK l maz partiyi de aklayamazsinız l “Morahniz bozul’
mlağîlvvaElLmmiým l ll/lahkemeleri ırgalamaz, ama, “kamu vicdanı” l maya. dile öyle demi’
pisi-M,, g meseleyi hâlletti. g şemdm
L . _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . _ _ _ _ _ _ _ _ –.I

TEMPO 96

ara altın madalya kazandılar.
Türkiye’ye döndüklerinde İsmet Paşa’nın telkini, Burhan Felek`in kararıyla, Aybar’a ebedi,
Türkdoğana iki yıl boykot verildi. Emre itaatsizlik ederek devletin dış itibarını zedeledikleri

ıçın…
o o o

Semih Türkdoğan bunu yaptığında Mekteb-i Sultani son sınıf
öğrencisiydi. On sekizindeydi.

1978 yılında kendisiyle tanıştığımda, “Nasıl cesaret edebildiniz?” diye sordum.

Güldü. “Edilecek ağız popoya
yakın durur, yüzü yumuşak olanın poposu ıslaklıktan kurtulmaz!” dedi, “Bize haklarımızı savunmayı öğrettiler. Haklarını savunmazsan, elinden alırlar…”

Altmış yıl öncesinin Türkiye’sinde böyleydi insanlar…

Semih Türkdoğanla aynı kuşaktan olmayı çok isterdim.

rpm”

` e* ı r-“r- é.:i”`”›’ ~ “r-r î – j’ -.
SIEIRCİ IIOÇANIN:
r Now IDEFTEIİI. “
DOĞAN GÜREŞ (Üzerine ‘cuk ve tam sivil” oturan giysiierin terzisini öbür bütün üst rütbeiiler
merak ettiği

BABA (Tekrar “yan oebime koy!” havasına girdiği

KIZ (Kimlerie dansa kalktığını bilmediği için). ….O
DAMADI (Yaia, yatıra yattığı için) ………………….. ..0

MURAT KARAYALÇİN (Yukarıdaki şeytan
dörtgenine demokraiikleşmeyi anlatamadığı içini..

BÜLENT ECEVİT (Yüzde 9’un iktidar olmaya
yettiğini zanneiiiği içini..
DENİZ BAYKAL (Mezuniyetinden 35 yıl sonra
“hukukçu” olduğunu haiırladığı için) ………………… ..0
NECMBTllN ERBAKAN (Mercümekin aiiını kızartmaya soyunduğu içini..
HÜSAMETTİN CİNDORUK (Türkiye’de Ana
y0|’un mümkünsüziüğünü hâlâ anlayamadığı
MESUT YILMAZ (“Metal yorgunluğu” belirtileri
göstermeye başladığı içini..

“İki yanlış bir doğru
etmez, ama, hiç değilse,
biri öbürünün bahanesi

olur…”

(Thomas Szasz, 1962)

Bu IJA BİR “SPOR TESTİ” DEĞİLDİR!

Hep söylemişimdir, spor toplumun dev aynasıdır.
Çelişkileri büyüterek yazısı tır.

Meselâ, Amerikan futbolu seyircisi, Vietnam savaşı kızıştığında
alabildiğine artmış, en müla yim spor olan beyzbolun seyircilerini
tarihinde ilk defa üçe ka tlaınıştı.

Rıdvanîn sakatlıkları son beş yılda çok arttı. Bir ara çok iyiydi, kötüye
gitti. “Tekleyen” ekonomi gibi…

Paralellikler ilginç… Soralım, söyleyin…

“Tıpkı siyasette olduğu gibi,
i sporda da kazanmak her şey değildir. TEK ŞEYDIR…” Kim dedi?
a. Baron de Coubertin
b. Ernest Hemingway
c. Marie Antoinette
d. Tansu Çiller

Washington Redskins takımı,
ABD başkentinin sembolüydü.
Yenilmesine merkezî hükümet tahammül edemezdi. Maçtan önce soyunma odasına girip devaınlı taktik
veren ABD başkanı kimdi?

a. Franklin D. Roosevelt

b. Harry S. Clruman

c. John F. Kennedy

d. Richard M Nixon

‘ “Başkentimiz futbol takımsız kalamaz… Ankaragücü düştü,
ama, durumu idare edin, takım sayısını artırın, birinci ligde kalsın…”
Kim buyurdu?
a. Atatürk
b. Inönü
c. Gürsel
d. Ahmet Kenan Evren

h’ İttihat ve Terakki yönetiminin
gözdesi, yabancı devşirmesi
“Progres” kulübüydü. Devletin ideolojisi Turancılık, kulübün adı Altınordu
oldu, ama, bir halt edemedi. Altınordu`nun şampiyon olması için kulübün
başkanı Talat Paşa ne yaptı?

a. Öbür takımların bütün oyuncularını askere alıp Kafkasya
cephesine sürdü

b. Alman paşası Liman von Sanders’den yabancı oyuncu transferine arabuluculuk etmesini istedi
c. Obür takımları ligden attı

d. Gol duasına çıktı

Emekliye ayrılan (veya emekli

edilen) devlet başkanları boş zamanlıdır, ama, doldurmaya çalışırlar. St. Helena adasındaki sürgün
günlerinde Napolyon neyle uğraşırdı?

a. Badmington

b. Masa Tenisi

c. Yüzme

d. Iskambil

Bizimkisi (Ahmet Kenan Evren)
tenis oynamaya kalkıştı, bileğini
burktu. On gün alçıda kaldı eli… Daha tehlikesiz bir meşgale edindi kendine… Ne yapıyor şimdi?
a. Masturbasyon
b. Resim
c. Dans

d. Okşama

T “İnsanın kendi elleriyle ve ayakı larıyla kazanabileceğinden daha
büyük şan-şeref yoktur…” Kim dedi?
a. Homeros
b. Mao Zedung
c. Neron
d. Tlıeodisius

At koşar, baht kazanır. Devamlı
at yarışına gittiği için bahtı kararan, karısı tarafından azarlanıp
Roma’yı yakmak zorunda kalan şahis kimdi?
a. Keııan Doğulu
b. Keııan Evren
c. Caligula
d. Neron

Cevaplar
‘P (8 ‘E (L “q (9

P(9’?(VP(8″P(Z’İl(I

duman olan yerde…

Nllll/llll,

“rıî/ı/r/riıırış/ro/zıı ”
ß/Yif/i…

“CİNSEL TACIZ” RP’YI NASIL ETKILEDI?

“Cinsel tâciz”, hem kendisinin, hen aksinin ısbatlanması çok zor olan bir suçlamaı ‘ ı dır.

g) Refahlı belediye başkanları, Bill Clinton’un başına devamlı gelenlere karşı tedbirlerini şimdiden aldılar.

Ortülü-örtüsüz bayan ziyaretçiler geldiğinde, hem makam odası kapılan ardına kadar
açık bırakılıyor, hem özel kalem
çalışanları ellerinde dosyalarla, sümenlerle içeri doluşup ziyaret bitene kadar nöbet tutuyor.

RP hakkında kim ne derse desin, en azından

“müdebbir parti”…

YA KULAGINA GIREYDI?

Sağolsunlar, milletvekili dostlar arada sırada ziyaret ederler. SHP`ye “ezelî muhalefet” yapan Uluç
Gürkan, masamdaki hha bülteninden bir haber okudu. _ ş’ o
“İzmir’in Gültepe semtin- a
deki cami tuvaletine düşürdüğü saatini çıkarmak isteyen&
Yılmaz Şenin kolu su borusuna sıkıştı. Bütün çabalarına
rağınen kolunu kurtaramayın- . `
ca feryat edip yardım isteyen
Şenin kolu, yaklaşık üç saat
sonra, tuvalet taşlarını kırıp boruyu kesen itfaiye
ekipleri tarafından delikten çıkarıldı. Hastaneye
kaldırılan Şeninkolundaki yaralara pansuman yapıldı…”

Gülmeye başladı.

“Hükümet ortağı solcu partimiz, alıştı artık, elini
verdi mi, kolunu kaptırıyor. Iyi ki, başbakanın dediklerine fazla kulak vermiyor…”

REFAH_ BELEDIYELERI
TAM “IŞ BAŞ|NDA”…
Erzurum belediye başkaniveskiden DYP’liydi,
i. şimdi Refah’a kavuştu. Seçim platformunun en önemli “söylem”i umumhane kapatmak olan RP’li yeni başkan Ersan Gemalmaz açıklama yaptı.
“Genelevlerimizin kapai tılması uzun vâdelidir…”
Neler yapacağım da söyledi.
ü Esas olan, buralardaki kadınlarımıza iş imkânı
sağlamaktır. Hepsini meslek sahibi yapacağız…
Koca bulurlarsa, kötü yollara düşmezler. Cenab-ı
Allalı kısmetlerini açarsa, onları evlendireceğim…
E Hepsine tapulu birer ev vereceğim, çalışamayacak durumda olanlara maaş bağlatacağım…
Genel merkezden “zılgıt” gitmiş…
“Başka işiniz gücünüz kalmadı mı?”

97TEMPO