Bırakınız yapsınlar, bırakınız kaçsınlar…

KuRTHAN FİŞEK

1955 yılının son günleri yaşanırken. Demokrat Parti’nin yarattığı
“ekonomik mucize” de son demleıini yaşıyordu. Ekonominin 1956’da berbatlaşacağı. siyasî iktidarın çamurlaşacağı anlaşılmıştı.

1956 _yılının ortalarına gelindi.

TBMM’nin 2 Temmuz 1956 tarihli oturumunda, dört nıuhalefet nıilletvekilinin birden
dokunulmazlığı kaldırıldı. Ibrahim Us, Sırrı
Atalay. Osman Alişiroğlu ve Kamil Kırıkoğlu…

Olaylar hızlandı, ertesi yıl Osman Bölükbaşı okka altına gitti. Soıırası malum…

6 c (s

Yedi DEPliyle bir REPlinin dokunulmazlıklaıı geçen hafta oylanırken, SHPliler “arazi” olrnuşlardı. _ç

DYPli Cemal Oztaylan, meydanı boş buldu, Çiller`in duyması (veya münasip bir zamanda kendisine iletilmesi) için kükredi:
“Ayıp, ayıp! Ortaklığa yakışır mı bu? Ne biçim ortak bunlar? Atın gitsin…”

SHPli Ziya Halis oradan geçiyordu, cevap
yolladı: “Size yalvaran mı var? Kim kimi 0rtaklıktan atacak, biraz bekle, görürsün…”

Halisin cinleri tepesindeydi. Kuliste devam etti: “Bunlarla biz nasıl ortak olduk Allahaşkına?”

Onu bana sormayın… Erdal beye sorun…

c› t. e
Şahi, “Erdal bey” dediniz de aklıma geldi.

Ilginç bir çizgiye girdi. Iki DEP’li milletvekilinin TBMM nizamiyesinden alınıp götürüleceğini hissetmiş gibi, “sekiz milletvekilinin dokunulmazlığının kaldırılması”na epey
önce “muhalefet şerhi” yazmıştı.

Altına kendi imzamı da atmama ses çıkarmaz inşallah…

“İlke, ve pratik açılardan bu dokunulmazlıklann kaldırılmasının yanlış olduğuna inanıyorum. llke açısından: Her zaman savuna
ein &esim rain işfıısııı

HASANMEARCI mßızcawıaıi
viran)

i ı BIRAKINIZ YAPSINLAR, BIRA

geldiğim bir ilke. düşünce özgıırlıiğrıiııün. demokrasinin ve daha genel olarak insan _yaşanııııın tenıel bir niteliği oldugıııdur. Bu bakırııdan zararlı fikirlerin de stiylerınıesiııden korkulmanıasıııı. zararlı fikirler sö_ı’lenmeden.
lıamgı’ fikirlerinldoğıu re yararlı olduğunun
anlaşılanıayacagjnııı. bu yapılmadan sağlıklı
fikirlerin toplunıca içtenlikle beninıserıeıııeyeceğini herzaman ye Iirsatta öne sürdüm.
Dokunulmazlıklzııınırı kaldırılması önerilen milletrekillerirıiıı bu fikirleri _yarılıştıız zararlıdır. gerçeğe uymayan ;vorurırlarla doludur, ama nıilletyekilleriniıı bu yanlış fikirleri

NUSREI DEMİRAB

söyleme olanağını ortadan kaldırırsak, bu fikirlerin yanlışlığını vatandaşlarınııza gönül
rahatlığıyla kabul ettiremeyiz.

Pratik açıdan: ‘

Hepimizin ortak amacımız olan vatanın
bütünlüğünü koruma davasına bu dokunulmazlıkların kaldırılması nasıl katkı yapar?
Yararları mı, zararları mı daha fazla olur?
Hem kısa vadeli lıenı uzun vadeli bütün olası
etkileri düşündüğümde zararın, yarardan dalıa çok olacağım görüyorum.

lllezarcıiıın birçok konuşması. başta bü

l l

l l

l l

l l

| I

| l

ZEKİERGEZEN Human( E Ben hukuk- ` <~ larıııı görüşü- E __ WM ı çu değilim... yor. ı HUSMÜBNKWUTAV* l Az-buçuk anla- Her dosya E °"^T^WT^"ET9" E rım, askerler tek tek oylanı- : g ve mühendisler yor. : "W" g kadar anlarım, "Dokunul- : “MIN” Nl-'EMWK Ş onlardan fazla mazlik" kalkar. j “www” ' anlarım... Yani, Tek tek kalkar. ' ImG l anlamam... Bundan 19 l LÜTFÜ ESENGON LÜTFBLSIDM I Dokunul- ay önce Selim I ıılzıııcııııııoeuç unuturum l mazlıkları olanların dokunul- Sadak kırnıızı ışıktan geçtiy- l _ seuıısanşrxıhıışamıs E mazlıkları kaldırıldığında il- ldi. Istersen ondan da yargı- E “ " ı ginç bir açıklama yaptın: al ı i "Dokunulmazlık kalktı mı, Seni seviyorum aslında... E Aalîllûkmî g her türlü dâvâ açarım..." Kuwetini, kudretini kimden g ş i ı Yapma yaaavwvvl alıyorsun, bir tek onu merak : ' şummwga : TBMM toplanıyor, "doku- ediyorum... Hukuktan değil 1 _ "Wlßßmî : nulmazlık kaldırılsın" dosya- herhalde... g i . ›. L _ _ . _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . _ _ _ _ _ __J TEVDOIAA KINIZ KAfçsıNLAn... yük Atatürk olnıak üzere Türkiye Cumhuri yetim kuranlaıın temel fikirleriııe ve amaçlarına karşı bir anlaıış içinde olduğunu gösteriyor. Böyle bir anlayış benim siyasal görıişleıinıe taban tabana zıttır. lnanıyoruııı ki. toplumıınıuzun büyıik çoğunluğunun sağlıkl; değerlendirmesi_ yle de çelişmektedir. Bu fikirlerin yanlışlığıııı göstermek milletvekilinin dokuııulıııazlığını kaldırrııakla olnıaz. Atatürk ve .arkadaşlarının Türkiye'de gerçekleştirdikleri devrinılerin açtığı yolda yürüyeıı kıışaklarııı _yılmayan çabaları. buğüıı ülkenıizde bütüıı kurunı ye kunıllarıylzı işleyeıı bir çağdaş demokrasiıı' hayata geçirmektedirler, Böyle bir denıokrasirıirı temel rıitelikleriııdeıi biri olan düşünce özgürlüğü. tamamıyla karşısında olduğumuz fikirlerin bile söylenmesine izin vermekle kendiııi gösterir. Bu nedenle Mezarcının dile getirdiği ters fikirler yüzünden dokunulmazlığının kaldırılmasına karşıyım." e c t Dokunulmazlığı kaldırılan milletvekilleri. yurt dışına kaçıp suç delilleıini yok etmeleri ihtimaline karşı, gözaltına alındılar. Erdal bey tek tepki verdi. "Hiç _hoş değil... Kaçacaklarını zannetmem... Yurt dışına kaçan, dâvâsından kaçar, itibarı kalmaz... Dâvâsına kelle koyduğuna kimseyi artık iııandıramaz... Bırakın yapsınlar, bırakın konuşsunlar, bırakın kaçacaklarsa kaçsınlar... Insanlar, dâvâ adamları, kendilerinden kaçmazlar, kaçamazlar..." Farkında mısınız? SHP'nin günlük oportünizminden bağımsız, ilginç bir demokratik platform oluşturuyor Erdal bey... Mevcut koalisyondan kurtulmanın rahatlığı herhalde... Bilmem, bazılarına anlatabiliyor muyum? Acemi er eğıtimindeki "Uygun adııımmmm, marşşşş!" komutuna bir türlü ayak uyduramamış Reşo... Takım komutanından bir fırça yemiş, iki fırça yemiş, beş fırça yemiş... Sonunda tokadı da yemiş... "Doğru adım atsana lan!" İsyan etmiş... "Etnikim diye yapiyrsen bu eziyeti... Kuvvetin yetiyrse T.C.'lileri de dövsene... Hepsi tersiıne gidiyrler babo..." HAFTANIN HİKMETİ "Bir kere sıııın alınan siyasî vicdan. ;ıçık :ırtırıııııyıı çıkmış tlcıııcktir..." (Norbcrt Wiencr, 1956) G' duman olan yerde... İstanbul kimıete bindi. Herkes onu istiyor. Niye istiyor.? Kesin bir cevap !veya açıklama I yok... .Aşağıdaki İstanbul sınannı sekiz sene önce yapmıştım. "Yıldınııı amı _vere düşmez. hoca 8_71I50I'll_'11 tekrar sorınaz" zannedenlere soğuk bir şakanıdır. ü Fatih Sultan Mehmet tarafından alındığında. Bizans'ın ınirasıyla. İstanbul tam bir fuhuş ve "sefahat" _vatağıydı_ Yanm bin yıl sonra tenıizlennıesine başlanacak olan Haliç kıyilımnda Fatih döneminde en çok ne yapıldı? a. Türbe b. C ami c. .Meyhane d. Hepsi i_ Padişah ll. Beyazıt, 1485'de , inşa ettirttiği Galatasaray Kışlasina alınacak gençler için, binicilik, silahşörlük ve Okçuluk dışında hangi dersi koydurttu? a. Çalgıcılık b. Jimnastik c. Plastik sanatlar d. Savaş tarihi . Ünlü bir padişahınıız. İstan; _' bul'da şarap tüketiminin ne denli yayıldığını anlatmak için, "Bint-ül inebin bikrini Cem etti izale" (Üzümün kızının bekâretini Cem izale etti) mısraını yazmıştı. Kimdi? İSTANBUL'UN a. İkinci Beyazıt b. Yavuz Sııltan Selim c. Kanuni Sultan Süleyman d. İkinci Selim I Kanuni Sultan Süleyman, 4 çıkardığı bir hükm-i hümâyunla, her türlü içki yapım, satım ve içimini yasaklamış, ama, "mükeyyifat" olarak kahve ithaline izin vermişti. İstanbul'da ilk kahvehane nerede açıldı? a. Tahtakale b. Tophane Rıhtımı c. Kumkapı d. Beyazıt ı ' İkinci Selim döneminde içki yasağının kaldırılmasına ilk tepki Galata Kadısindan gelmişti. Kadı Efendi, 0 zamanki adıyla ü n moda olmuştu. Pereme denen ,. "maruzat mektubu" olan muhtırasını padişaha ne zaman verdi? a. 1568 b. 1571 c. 1573 d. 1574 Üçüncü Murat döneminde kadınlı-erkekli sandal sefala kayıklara da "seyyar genelev" gözüyle bakılıyordu. Hangi önlemler alındı? a. Namuslu kadınlann kayığa binmesi yasaklandı b. Kayıkçılar kürek cezasına çarptmldı c. Uzun ve ensiz kayık yapımı emredildi d. Hepsi Üçüncü Murat'ın hemen ar dından tahta çıkan Üçüncü ııısiıııi isnmnsuıııuz? Mehmet döneminde İstanbul'a ilk kez ne ithal edildi? a. M uz b. Peynir c. Et d. Tütün m Osnıanlı padişahları arasında fuhuş. içki ve tütüne karşı en acımasız savaşı verenlerden biri de, topu topu 4 yıl padişah kalabilen Genç Osmandı. Genç Osman döneminde, İstanbul'da, başka neler oldu? a. Boğaziçi dondu b. Korkunç bir eııllasyoıı görüldü c. İlk büyük yeniçeri isyanı oldu d. Hepsi m İstanbul'un eğlence hayatının belki de en coşkulu dönemi olan Lale Devrinde "te'settür"e pek uyulmaz, kadınlar vücutlarının göğüs, bel ve kalça kıvnmlannı özenli çizgilerle gösteren elbiseler giyerlerdi. Lale Devrinin kapanmasından sonra kadın kıyafetinin denetimi kime verildi? a. Sadrazam b. Şeriat Dairesi c. Yeniçeri Ocağı d. Talim-Terbi ye Kurulu CEVAPLAR nenemkmmmume namına I I l l l i | l l I l l I l l l l : konudaki tutumunu defal I I l I I I I L 'iiîiâiriirêlinıs nnıi ku içinde... Bayram değil, darbe-seyran değil, atv "Ser best Türküleri" programı yaptı. Uzundu, coşkuluydu. Kulaklar Hasan Mutlucan'ı aradı, bulamadı. Derin bir nefes aldı herkes... "Oohhhl Yine sıyirdık..." Bir hafta geçti, Doğan Güreş açıklama yaptı: "Türk Silahlı Kuvvetleri, bu larca ve açıkça ortaya koymuştur. Bu gibi darbe söylentilerinden bıktığımı ve nefret ettiğimi her vesile ile dile getirdim. Kaldı ki, bu konu hükümet yetkililerince kesinlikle reddedilmiş ve böyle bir şey olmadığı tüm kamuoyuna açıklanmıştır. Ancak, bu söylentiler ile bazı çevrelerce Silah ...ım-.m-n-ıu--ııııu miştir. Bu doğm Doğan Güreş şa kalıp sohbet çer.. " BEMAHBE OLUR MU? Türkiye'de zırt-pırt "darbe lâfı" dolaşıyor. Bazıları keyifli, bazıları tedirgin, çokları kor lı Kuvvetler konu edilerek varsayımlara dayalı show yapılmış ve ucuz kahramanlar türe "İnanır mısınız? Eşimle ne zaman başba ýine uykularım kaçtı. mıı-.ıı---ı-ı-ı--u-_ı_ değildir..." yok, Hasan Mutlucan yok... Rahatladım. Derken, Dilek Önder'in Hasan Mutlucan'la yaptığı pazar sohbetini Hürriyet'te okudum. Cumbabamızın verdiği Çankaya resepsiyonunda, Doğan Güreş ve Hasan Mutlucan'ın muhterem refıkaları tanıştırılmış... El sıkışmışlar... Kibarlıktan nıı, içten mi, bilinmez, D0ğan paşamın eşi Hasan beyimin eşine iltifat etmiş... etsek, hep sizin isminiz ge |__________________._____.._._...._...._..._.J 7AİSİFAIBCI'IIOCAIVŞIN» SÜLEYMAN DEMİREL (Basını taktiği bıliün MC hukumeılerınin programlarında "100 Milyonluk Türkiye" ibares; ye: almasına rağmen, 'Türkiye 100 milyon nüfusu î< dirrnaz' dıye unıılkanlık gcslercıgı ıcınl..., .. .. .. . ...O BEDRETllN DALAN lKırkından sonra saz calma yanıyellendığı İÇlfll... .. 0 OSMAN KAVALA lCılleVın ekonomik yorumlarına. “Öluye nester vurmak. *ameliyat değil. 'olan sldifdedıği icini... . .. . NUSRET DEMIRAL ı"'Gozalıı". “gözlemaltıİ "göze tımalıı” gibi kavramları "taht-ı muhafaza' seklinde tercume ve tanrıl ederek. 12 Eylül sonrasında T D.K. mansıyonunu kazandığı icin) ............................... .. 0 İSMET ATTiLA l lylalıyenir. maliye bakanlarına teslım edilemeyecek kadar gayrıcıddi bır yer olduğunu gösterdiği icinl .......................................................... ..0 ANAYASA MAHKEMESİ (Dokunulmazlıkların kaldırılması konusunda Çetin Altandan bu yana ilk sınavını vereceği içinJ...,....... HASAN MEZARCI (Maksimum 20 sene hapis ya~ lacak birinin 6 aydan lazla hapse girmeyeceğini bilMDIMET AĞAR (Aynı şeyler kendı memurlarınca kendisine yapılsaydı neler hissedeoeğini söylemedi : NUT [DEFTERİ