Avrupa’yı 546 yıl önce keşfetmiştik dönmek için niye uğraşıyoruz (1)
,A
KURTHAN FİŞEK
‘ı
AVRUPA’YI 545 vıı. önce KEŞFETMİŞTİK
DÖNMEK için NİYE UĞRAŞIYORUZ (ı)
Batıya gitmeyi ilk akıl eden Fatih Sultan Mehmet’ti.
Gitti İstanbul’u aldı. Oğullan, torunları Konya’ya monyaya, Kahire’ye mahireye yöneldi.
Batıya giderek kendini doğuda bulmayı ilk akıl eden Christopher Columbus’tu. İtalyan bir gemiciydi. Pusulasını şaşırdı. Küba’da karaya oturdu, kendisini
Hindistan’da zannetti.
*t*
546 yıl önce batıyı bulduk.
Sonra geri döndük, Halep’i malepi
bulduk.
Şimdi, C0lumbus’un pusula şaşkınlığını tekrarlayarak, batıya gidiyoruz.
“Batılı” olabilir miyiz?
Yoksa, kendimizi tekrar doğuda mı
bulacağız?
a› w vr
İki yüz yıldır, aynı konuyu tartışıyoruz.
Garplı mıyız, şarklı mıyız?
Uygar dünyadaki konumumuzu daha
iyi anlayabilmek için, garplılaşmamız
olayına. “Düzenin Yabancılaşması: Batılaşma” gibi kitaplar, “ATÜT” (Asya
CUMHUR ?Yeri SO_KI.K_’I_’A B_ULMADIK!
“DEVLET” GEMI DEGIL Kl BATSIN!
Tipi Üretim Tarzı) gibi sentezlerle soldan yaklaştık…
“Garplılaşmanın Neresindeyiz?” gibi
kitaplar, “İslam-Türk” gibi sentezlerle
sağdan yanaştık.
Hâlâ da yanaşıyoruz.
Can ve mal güveniği, mülki idare sistemi, kente gelen devlet büyüklerine,
“Buraya ancak benim iznimle girebilirsin” demeye getiren anahtar verme törenlerini ye mayonezli levregi, iki yüze
yakın yıldır, milli nıalvarlığımıza almaya, potamızda eıitmeye çabaladık.
Hâlâ da çabalıyorıız.
ı› rk «k
“Seve seve vergi veririz, artra, ne
olursunuz, bizim de görüşümüzü alın”
diyen soylulara Magna Carta’yı veren İngilizlerden geri kalmamak için, 1808 yı›
lında, “Vergi de ödenıezük, padişah :la
dinlemezük” diyen âyan ve eşrafımıza
koskocaman bir Sened-i İttifak verdik&
İki yüze yakın yıldır, garpta ortaya çıkan her yeni akımı da sorgusuz-sualsiz
bağnmıza bastık.
Lâfın gelişi, müverrih, kaznsker, Adliye Nazırı ve Meclis-Vâlâ Reisi Abdullah
Biri Anadolu’da, öbürü Dersaadefte, çilt başlı iktida’ nn oluşmasına Vahdettin çok alırımıştı. Kişilik gösterileri yapmaya kalkıştı. Ne?
a. Mabeyincıbaşı Tevük beyin tayinini veto etti
b. Kaıamamelerin altına değil, üstüne imza atmaya başladı
Herkes gendisini cumhuriyetin *sahib-i g _v ‘
Bir-iki gün sonra Cumhuriyet Bayramı…
Göpeklereyedirmem bu devleti…
hakîkisi zannediyor.
“iyi , ç›
‘İ’ İ
sır-ö’
Cevdet’in kerimeleri Fatma Aliye hanımın başlattıkları “feminisf” harekete,
vani “işe girmede erkeklerle eşitlik istiyoruz” diyenlere. “Niye doktorluk. avukatlık, mimarlık, üst yöneticilik gibi ‘WE
paralı işlere gimıede eşitlik de, çöpçülük, inşaat işçiliği, elektrik ve musluk tamirciliğinde eşitlik değil?” diye sormadık.
Hâlâ da sormuyoruz.
ik**
Kulağını tersten gösteren “pusula şaşkını” Christopher Columbus bile, 70
günde şark yolunun yarısına gelmişti.
Hem iki yüze yakın yıl garba gideceksin, hem iki asır sonra “Garbırı neresindeyiz?” diye soracaksııı…
Olmaması gerekir. İsin içinde bir iş
var galiba…
Galiba ölümsüz tek filozotlımuz Sakallı Celal. İkinci hleşrutiyefir. ilanından
hemen sonra söylemişti.
“Türkiye sürekli doğuya yol alan bir
genıidir. Bu geminin yolcularından bazıları güvertede hep batı yönüne koştukları
için, geminin de batıya gittiğini sanır
c. Enver Paşa’nın “ve ‘ ” sıfatım “reis” olarak değiştirdi
d. Hepsi
2 Birinci savaşm bitiminden hemen sonra sıkıflngiliz
‘ ci” kesildi Vahdettin… 7 Kasım 1918’de Istanbul’a
gelen 18 kişilik (451 asker) İngiliz heyetine, bütün parası Hazine-i Hassa’dan ödenmek üzere, Pera ve Tokatliyan otelleıinden 80 oda ayırttı, otellerin önünde bir de gösteri düzenletti. _Halk ne diyebağırdı? , _
I. Kahrolsun sönıürgeeilik * b. Tam bağımsız osmaüıı
c. Go home sir d. We love England
i Aynı sualarda (1918-1919), Mustafa Kemal yakınla
” nnırı İstanbul’da çıkardıklan bir gazete vardı. Savaş
galibi İtilaf devletlerine, özellikle de İngiltere’ye devamlı çamur atıyordu. Adı neydi?
a. Mınber b. Makber
c. Allahuekber d. Amber
Em Tempol szoı 1999
Gonuşanlam itimzım yok… Gonuşan
gonuşur. Gendisini devletin sahibi
zanneden gonuşur… Gonuşan gonuşana!
* Çok gonuştuk netekim…
4 İngilizler bin’ çok sever. İzmiri işgal edeıı Yunan bir” liklerinin 300 Türk’ü Öldürmesi üzerine (Türkçede
“dıtaynıız” okunan Tlıe Times” rakamlan), İngiliz lıariciyesinededi? ” ‘I’ ”
a. Yunanistan’ın kulağı çekilecektir
b. Muhtemelen, başlanna geleni tamamen hakkettiler
c. Yunanistan fevkalade ayıp etmiştir
d. Olaylar karşısında İngilizliğimizden utandık
Cumhuriyete çeyrek kala, Vahdettin’in çenesi açılmış’ tı. 15 Temmuz 1919’da, Morning Post muhabirine ne
dedi?
ı a. Ben lıalkımın babasıyım
” b. Basına saygım büyük, ama, aranızda birkaç mikrop var
c. Hanedan manedan değilim, o lafı çıkaıanı kıçının üstüne
` oturtunnn
d. No comment
Cumhuriyet öncesi günler zor günlerdi. Alman markı. ‘ nın istikrarsızlığı yüzünden İngiliz steıiinine meyletmişti memleket… 25 Haziran 1922 tarihinde, 22.000 sterline
niye ihtiyacnnız oldu?
a. Çankaya’ya kristal avize almak için
b. Olimpiyat düzenlemek için
c. Telsiz-telgraf sistemi kunnak için
d. 5 adet makam arabası almak için
.ı›d, zıd, sıa. m, s›a, ne.
t v: ‘k
Avrupa Birliği’ne bizi alırlar mı? Ne kadar batılıyız?
(T ” `
:avni:…-sıııueyı7″
Batıda mıyız? Yoksa, ne kadar batılıyız?
44V!
t**
Türkiye’nin en çok ”batılı” olduğu dönem, Fatih Sultan’ın İstanbul’u alıp, Roma’ya, “İkinci Justinianus” olmaya göz diktiği dönemdi.
Türk boylarının dünyaya yayılış yolları
haritası da bunu gerektiriyordu.
Mezopotamya Ve Kafkaslar üstünden,
iki koldan. Anadolu’ya girmiştik.
Anadolu’nun garpta kalan bölümünü
kontrol eden Bizans İmparat0rluğu’yla
1071 yılında îxlalazgirfte tutulan meydan
savaşı. Malazgirrin yakın çevresindeki il,
ilçe. kasaba ve köyleri almak için değil.
gzırhzı giden yolları açmak için kazanılmıştı
***k
İstanbul’u aldık. batıya ayak bastık…
Dex anı etscydik ne olurdu? HaüayamEI
DEVAM EDECEK…
Medeni kanunla ceza kanunundaki
son değişikliklerden sonra, _dördü de
“resmî nikahlı” olan eşlerinden birinin
şikayeti üzerine mahkemeye düşmüştü
Reşo…
Hâkim sordu.
“Yaptığının suç olduğunu biliyor musun?”
”Biliyreın babo!”
“Cezasını da biliyor musun?”
“Biliyrenı babo! Dört kaynana…”
SIFIRCI HOCA’NIN
” ;true g. -. z. NOT DEFTERİ
BIR. I-SIMNBIR LEM BÜLENT ECEVİT
(Yeni Mılletvekılı Anagramlarınız)
MESUT YILMAZ
CENGİZ AYDOĞAN RECEP ÖNAL
^ĞZ^ GİDEN Y°l HİKMFT CAMİ TÜRK
(“L” Joker) o î .. .. ‘ i î . .
(ou/un ustune çıkma melekelcrı zıyadesıyle
İBRAHIAARHAUF ORN- gelişkin olduğu ve piyasaya yeni çıkacak
OH HAUL ‘Mı BRALAR! “zeytinyağf” ürünlerinin reklam spotlarına
ERSOY ÖZCAN çıkmaya en yatkın kişiler oldukları için) ….. ..0
ÖRSELİ V°Z CAN AHMET KENAN EVREN
(“”-” J°k°’l PERVERS M ÜŞERREF
MEHMET BÂYSÂRİ (Askeri darbelerin faziletini anlatmak için,
SİBYÂMMERHAMH! ilkinin Türkçe konuşmasını, ikincisinin resim
ÜN” JOkQTl yapmasını öğrenmesi gerektiği için) …………. ..0
NECATİ YÖNDAR YILDIRIM AKTUNA
DÖN› İNAT “CEYAR” (Ajda’nın üstüne gül kokladığı için) …….. ..0
YAHYA ÇEVİK AYDAN BURHAN
^Yl V^”! K5?” (“Medyatik takılmak” için, daha başka bir
OSMAN MÜDERRISOĞİ-U zampara bulamadığı için) ……………………….. ..0
NAMUSLU ÜROLOG: DERSİM FİKRET ÜNLÜ
(HUF “ke” HALUK ULUSOY
KÜRŞAT EÂER (Biri spor bakanı, bir futbol federasyonu
ŞAHEISER KURT başkanı, ikisi de futbol topu görse ”Diyarbakır
(uH i ”kül Karpuzu” zannedeceği için) ……………………. ..0
MUSTAFA HAYKIR g
TAM FUKÃRA AYI Haftanın-Hikmeti_
(“A” Joker)
MURAT AKM “Etmeğiğin lâfın
MATRAKSIN! 3321!’ 9572515221′
(usn Joker) (Loyolah lgnatius. Cizvit tarikatının kunıcusu. PvLS. [5-18)
î r ama.: st…,
ANKARA POLİTİKA NUH METE YÜKSEL
_ KUl-‘Sl-ERİNDE _ _ (Mahdut Mesuliyetli DGM Savcısı)
BIR YAZI FOTOKOPISI
DOLAŞWOR Evime girmeyi, alıp götünneyi biliyorsun…
Ankara_ siyaset kulislerinde, vakt. ;lı yazılmış bir yazınm foto’, opileri elden ele
dolaşıyoı”.
İyisi mi, yorum yapmadan, tarihin tekerrür ettiğini
bana birkaç defa daha söyletnıeden, yirmi yıllık yazıyı
okuyım…
t**
üstesinden gelinmesi güç
sonmlann altında ezilen,
ezildikçe yarattığı umutları
söndüren Ecevit’tir. Ve Demirel kendi sorumluluğunu
gittüçe unutturmakta, yeniden bir umut olma noktasına
gelebilmektedir. Ecevit’in
Türkiye’yi kurtaracağı şüphelidir, ama Demirel’i ve
MCyi kurtaracağı kesindir.
(Abdi İpekçi,
MİLLİYET,
20 Aralık 1978)
Merve`nin evine niye giremedim?
Mehmet Kutlular. “Ben gelirdim. Niye zai n :t ettiler?” dedi.
Onu alıp götürmeyi becerdin… Zaten kend ‘İçinden gelecekti.
DGM’nin tarihi, imtiyazlı bazı kimselere k yak yapmanın tarihidir.
*k ir*
« Olaya bakalım… 3l2’den yargılanması istenen birini gözaltına almak isteyen b? savcıyı, seni, kazık kadar DGM savcısını eve, içeriye
almadılar. “Evde yok!” dediler.
Girrnedin, köskös döndün… Olayı gazetelerden izledim…
‘ ‘y . **İ
Olay Yüksel’in Kavakçı için gözaltı emri vermesiyle başladı. Haberin duyulması üzerine, akşam saatlerinde basın mensuplan Kavakçı’nın Mebusevlerfndeki evinin önünde kamp kurdular. Önce polis
gitti. Bunun ardından Savcı Yüksel, Kavakçı’nın evine gelerek arama
yapmak istedi.
Yüksel’in içen’ girişinden beş dakika sonra, Kavakçrnm iki çocuğu binadan çıkanldı. Ancak Yüksel, orada bulunan bazı FP milletvekillerinin engeliyle karşılaştı ve tanışma başladı.
FP Milletvekilleri, mahkeme kararı olmadan Yüksel’i içeriye alamayacaklannı bildirdiler. Yüksel 40 dakika kadar süren pazarlığın
ardından evden ayrıldı. Yüksel evden aynlırken “Görevimiz engellenmeye çalışılıyor” dedi.
*f*
Nasıl savcısııı ammaaa!
Benimkine ginneyi, sokmayı biliyorsun da ……………. ..
Tempo I 620 l 1999