Durum umutsuz ama pek o kadar ciddi değil
KURTHAN. FİŞEK.
DURUIVI UIVIUTSUZ AIVIA,
1
Kusura bakmayın, yazı başhğım tekrar
ediyorum.
“Durum umutsuz, ama, pek o kadar
ciddî değil…”
Bu lâti, hayatımda ilk defa, bundan 18
yıl önce, Viyana havaalanında duymuştum. Atletizm millî takımımızı ‘I`i’ırkiye’ye
döndürecektim. THY bağlantı yapmayı
unutmuştu. Türkiye’nin 70 sente muhtaç
olduğu günlerdi. Otelde kalacak paramız
yoktu, büyükelçiliğe sığınsak bilcümle spor
basıııı kuyruğumuza teneke bağlar, arkaımzdan tef çalardı.
Homurdanarak dolanıyordum. Güzelce
bir yer hostesi yaklaştı, derdimi almanca
sordu, ingilizce cevap verdim. Başım salladı, “Durumunuz umutsuz!” dedi, sonra ekledi.
“Ama, tasalanmayın… Ciddî sayılmazı..”
Uç saat sonra uçaktaydık, Türkiye yolundaydık.
“Bilet becayişi” yapılnnş…
a: r x
Durum umutsuz, ama, salla gitsin, ciddî değil…
Bayram tatilini tam bir umutsuzluk,
ama, pürciddîyetsizlik içinde geçirdim.
Birikmiş “dertli okuyucu” mektuplanm
gözden geçirdim.
Bir tanesi dokunaklı, hatta ağlamaklıydı. Mektubu yazan, geç emeklilerimizden biriydi, 65 yaşını doldurmuş, ama,
emekli maaşının bağlanması için tastamam iki buçuk yıl beklemek zorımda kalmıştı. “Genç emekli” olmak isteyen bir sürü yeniyetme memur, kendisini salladıkça
salhyordu.
Yapmadığım bir şey yaptım. Yakın tanıdığım bir ahbabımı aradım. “Mümkün
değil… Evrakları eksik…” dedi. “Saçmalama!” dedim, beş dakika sonra aradı. Evraklar tamammış meğerse…
Işlem tamam…
ı ı ı
“Devlet” dediğiniz şeyin özünde bürokrasi yatar.
TENIIO 128
PEK O KADAR
CIDDI DEGIL
Bürokrasi kendi başına bir dünyadır,
kendi özkuralları vardır.
Meselâ, kendi geç emekliliğini garanti
altına almak isteyen memur, bütün kararlarım geç alır, Yarına bırakabileceği işi 0
gün yapmaz. Uç sebebi vardır.
0 Dünya ölümlüdür, yarin gelmeyebilir, bugünden boşuna yorıılma…
9 Dünya ölümlüdür, ama değişkendir.
Yarin gelebilir, ama, bugünden yapmak zorunda kalıp seni yoracak işin yapılması ihtiyacı yarın ortadan kalkmış olabilir.
9 Yarın ola, hayrola!
v: v: ı
Bürokrasinin kendine göre takvimi
vardır.
Daha doğrusu, sabah evinden çıkan
bürokrat, kendine göre bir “iş plam” yapınıştır. O planı kimse bozamaz… Replikler
otomatiğe bağhdır.
“Dur be kardeşim, daha yeni geldik… ”
‘Bir bilmece de halledemeyecek miyiz
yani?”
“Saate bakmıyor musun, yemek saati…”
“Dur be birader, yemekten yeni geldik…”
“Amma uzatan sen de yahu!”
“Arkadaaaşşşl Dikkatli konuş, karşımda devlet memuru var…”
r ı- *k
Devletin, bürokrasinin özelliği, kendi
hızını keyfine göre ayarlamasıdır. Bir tek
kendini “akıllı, zeki, çalışkan ve çevik”, geri kalanları “ebleh” varsayan Aziz Nesin,
kırk yıl kadar önce, “ağır ve lâgar” varsayılan bürokrasiyi, “Yeşil Şapkanın Evrakı”
isimli eserinde en güzel anlatmaştı.
“Adarmn biri, altı aydır iş takibine gidip gelmekten bıkmış. “Lanet olsun!” deyip
devlet binasından çıkmış, kel başına kış
ayazını yeyince, ördek yeşili, 59 numara,
tüylü, iki hava delikli, siyah kurdelalı, kenarlan kıvrık ve hafif yukarıya bükük şapkasını içeride unuttuğunu anlamış, apartopar geri dönmüş… Şapkanın peşine düşmüş… Ara da bıılasın! Işleme girmiş bile…
Şimdi de adarrıın yakınmasırıı dinleyin…
‘Hani, çocuklar birinin şapkasını kapar da elden ele atarlar… Şapkası alınan
da ortada tir döner. Ben de öyle… Şapkayı
bir türlü ele geçıremiyorum… Bizim şapkanın muamelesi öyle bir hızlı yürüyor ki,
ben bir odadan girene kadar, şapka öbür
odaya geçiyor. Şapkayi verdiler sonunda…
Şapkanın iki hava deliği olmuş, iki yüz de Evrakı, zaptz iğneleye iğneleye benim
şapka delik deşik olmuş…”
İ * *
Bayram süresince edilen lâilan dinledim.
Umutsuzlandım.
Sonra “ciddîyetsiz” düşündüğüme karar verdim.
Hükümet erbâbımn nâçiz vücutları elbette bir gün toprak olacaktır, ama, Cade
Napoleon ilelebet pâyidar olacaktır.
ıoıoıııııııoıoııııııooııı ıoıoııoııooooıııııııııııııoıoıııoıııoıooııııoıoııoıoııııoıooooıoıııııııııoıııııııııoıııııoıııııııooı
ıııııoıııııoı
ıııoıoııoııı
‘ sırıııcı ııııcıııııııı
ııoı uerıeııı
SÜLEYMAN DEMİREL (Tlestirilerden dolayı çok mutsuzum!” sözlerini etmeyi 32 sene bekletliği içini…, 0
TANSU ÇİLLER (Resmi kime/de. bir sağ, bir sol, herkesi une geçmeyi becerip, AI Goreun yanında görünmeyi marilet zarıneltiği için). ………………………………….. ..0
ABDÜLBAKİ TUĞ (12 Mart idamlarının faturasını savunma
avukatlarına çıkartacak kadar a ymaz olduğu için) ………… ..IJ
ÖZER UÇURAN ÇİLLER (Wasbe/kader kocamdır” tabiri n,
düzgün türkeede, ”Tesadüfen kııcamdır” anlamına geldiğini.
ya anlamadığı, ya anlamazlıklan geldiği için). …… .. …U
ONUR KUMBARACIBAŞI (“Paramızdan ‘D110’ atacağ diyerek, biitıin ciddi iklisatçılara “bayram eğlencesi” çıkarttığı
için). ………….. .. …………………………….. ..RAPORLU
FRANCOIS MITTERRAND (En olmadık bir protokol curcunasında. karşısında Tansu Çil/eri bulunca, “Nas/Isiniz madam?” dışında başka bir lal etmeyip geçtiği için) ……………… ..D
DYP’Lİ BAKANLAR (Başbakanın açık talimatına rağmen,
bayram gezmelerini gıineydoğuda yapmadıkları için). ll
NECMETTİN ERBAKAN (Partisinin bütün bayram söylemlerini kurban derilerine dayandırdığı için). U
ALAİN JUPPE (Fransa’ya başbakan olabileceği ihtimali doğduğunda, birdenbire, “Türk Dostu” sayıldığı için 4
HÜSAMETTİN CİNDORUK (”Bir cilt anahtar” s ‘ veren
Çil/erin bir cilt mokasenine mudana ettiği için) ………………… ..Ü
OLMADI SAYIN…
Relikimiz Meydan’ı okuyorum. “On Emir”
vennissin…
Terör önlenmeli.
Geçim sıkıntısı ve işsizliğe çare bulunmalı.
Daha çok yatırım ve üretim yapılmalı.
Büyükşehirlerimiz, biriken altyapı sorunları çözülerek daha yaşanır duruma getirilmeli.
@Tarımda verimliliği artırmaya yönelik tedbirler alınarak, hayvancılık yeniden canlandırıl
ç;
malı.
O Eğitim ve sağlık hizmetlerine gayri safi
milli hasıladan daha çok pay ayrılmalı.
0 Devlet ticari ve ekonomik faaliyetlerden
süratle çekilmeli, böylelikle asli görevlerini daha
iyi yapar hale gelmeli.
0 Özelleştirme uygulamaları sağlıklı bir anlayışla yürütülmeli, gelirler ile giderler arasında bir denge oluşturularak devletin borçlanma ihtiyacı azaltılmalı.
ß 1995 yılında enflasyonu aşağı çekerek, kalkınmaya devam edilmeli.
Anayasamız’dan yasalarımıza mevzualımızda değişiklikler yapılmalı, demokratikleşme kapsamında başlanan ve Meclis gündeminde bulunan çalışmak!!
hayata geçirilmelidir.
t t t
Hiç bir itirazım yok… Doğrudur.
“Otuz bes yıldır Türkiye siyasetinin başındasın, o problemler ya senn 13313′
nında vardı, ya 0 zaman başlamıştı!” diye ucuz konusmak, belden asagiya Vu”
mak istemiyorum. _
Ama “Sizin probleminiz galiba ünlter devleti” diyen adamın Fransa’nın_ ÜIŞIŞ’
Ieri bakanı Alain Juppe olduğunu zannedersen, sonra da Avrupa Konsevl 98519′
sekreterinih “başka biri” olduğunu hatırlarsan, “makamı yıpralan” be” olmam
: olamam herhalde…
Eisenhower hakkında Amerikalı’ların dediği gibi, “Baskansız başkanlık sis
temi” o zaman oluşur.
Zâten yok…
HAFTANTN HİKMETİ
r
“Marangoz acemiyse, yongası çok olur…”
(On yedinci yüzyıl Hollanda atasözü)
TARİH YİNE Mİ
SBF’deki öğrencilik yıllarında politikaya
bulaşık değildi Mesut Yılmaz… Ama,
Hür Düşünce Kulübü’nün üyesiydi. Anılan kulübün ilk başkanı, “Mesuta bir türlü ısınamadım, güvenemedim!” diyen kimdi?
a. Mehmet Keçeciler
b. Murat Karayalçın
c. Veysel Atasoy
d. Hasan celal Güzel
ANAP’ın ilk yıllarında Mesut Yılmaz’ın en iyi anlaştığı kişi, “Mülkiyeli
ağabeyi”, maliye eski bakanı Vural Arıkan’dı. Daha sonra yolları ayrılınca, Arıkan
Yılmaz’a hangi sıfatı yakıştırdı?
a. Nureyev b. Oblomov
o _Beria d. Tenardier
Berna Yılmaz, Hürriyet’ten Nuriye
Akrnan’ın yaptığı bir röportajda, fantezilerini Kevin Costner’ın süslediğini söylemişti. Eşinin fantezilerini süsleyen bir hatuna tepkiydi bu sözler… Kim?
a. Burçin Orhon
b. Virna Lisi
e. Harika Avcı
d. Marilyn Monroe
Özal’ın cumhurbaşkanlığına adaylığını koymasından sonra “genel başkan
ve başbakan kim olacak?” meselesi tartı
‘- şılıyordu. Adaylıktan tek bir kişi için fera
gat edebileceğini söyledi Yılmaz… Kim?
a. Ekrem Pakdemirli
b. Oltan Sungurlu
e. Hasan celal Güzel
d. Ali Bozer
Mesut Yılmaz’ı ANAP’ın başına getiren 1991 kongresinde, kulislerdeki
CEVAPLAR ‘F’
TEKEBBÜB EDİYOR?
Apmllar tanlıten ders almayı
bilseler, tarihin tekerrür etmesi mümkûn değildir.
En kötü ihtimal, kendisinden utanır.
Ben utanmiyorum. Kendimi
tekrar ediyorum.
1992 yılında, “1993 yilinda
tekrar başbakaniml” diyen
Mülkiyeli kardeşim Mesut
Yılmaz& bazi sorular sormuştum.
Sınıfta kalan çocuklara ayni
sanılan telaar sorma alışkanlrğzm Vardır:
Cırt-pırt gündeme gelmeseler, soracağnn yoktu.
en aktif “Meşutçu” kimdi?
a. Turgut Ozal
b. Yıldırımßkbulut
c. Zeynep Ozal
d. Terzi Müberra
ANAP’ın altın yıllarında üç ayrı bakanlıkta bulundu Yılmaz… Bürokratik
tayinlerde etkili, hatta belirleyiciydi. Dişiyle,
tırnağıyla savaşarak göreve getirdiklerinden hangisi, sonradan, onun tam karşısın
da yer aldı?
a. Bozkurt Kuruç
b. Tunca Toskay
c. Kaya Toneri
d. Engin Güner
Yılmaz’ın çok geç yatıp öğleye kadar
” uyuması, “kâğıt oynama” tutkusuna
bağlanır. Muhaliflerine göre ne oynar?
a. Pişti b. Poker
e. Briç d. Konken
Yılmaz’ın erken seçim kararı almasında
bürokratların dolduruşuna geldiği söylenir. Tek başına kalmak pahasına, “Seçimsiz de bu işin içinden çıkılır…” diyen kimdi?
a. Flüşdü Saracoğlu
b. Coşkun Ulusoy
c. Ali 1’ıgrel
d. Bülent Gültekin
Özal’ın cumhurbaşkanı olmasına Yılmaz’ın karşı çıktığı bilinir. “Süleyman
beyi Çankaya’ya çıkaralım, ben birleşik sağın (DYP-ANAP) başına geçeyim, sen yardırncım ol!” teklifini Yılmaz’a kim yaptı?
a. ismet Sezgin b. Kenan Evren
c. Kaya Erdem d. Cavit Çağlar
duman olan yerden
esasını: BALON, KUREANLIKLARA
ÇAY, KURBANLARA çış MOLASI
Türk Standartları Enstitüsü’nün ne işe yaradığını hep merak etmişimdir. Kelaynaklan, tosbağaIan, çevreyi çok sevdiklerini biliyorum. İnsanlan
pek sevmezler.
Bayramda bebelere dağıtılacak balonlara “bo
yut” koyarlar. Türk erkeğine uygun prezervatif
uzunluğunu 23 santim olarak tesbit eder, herke
si kompleksi: sokarlar. .
Karayollarına standard koyarlar, her gün 8-,10
kişi ölür.
Türkiye’deki “ortalama
ömür” 62 yıldır.
Bebek ölüm hızı binde
88’dir.
TSE insana bakmaz, hayvan sever. Hürriyet’in haber notunu okuyun lütfen…
Kurban Bayramı için büyük
kentlere getirilen koyunlara
yolculuk sırasında dinlenme, yemleme ve sulama
mola/an verilmesi istendi
Türk Standart/arı Enstitüsü
(TSE) yaklaşan Kurban
Bayramı dolayısıyla kurbanlık koyun satıcı/an ile
vatandaşları uyardı. TSE Halkla ilişkiler Müdürlüğü ‘nden yapılan açıklamada kurbanlıkların taşınması sırasında şu önlemlerin alınması istendi
Taşınma sırasında ölüm, yaralanma, ezilme ve
sıkışma/arı, üre ve sarsıntı/an azaltacak tedbirler alınmalı. ‘
Uzak mesafeli taşımalarda dinlenme, yemleme
ve sulama mola/an verilmeli.
Nakilde, soğuğa-sıcağa, rüzgara ve yağışa karşı
korumalı, yeterli havalandırma şartlarında seri
Vasıtalar kullanılma/ı.
ein isim BİR İŞLEM
(Haftalık Anagram Analiziniz)
NECMETHN ERBAKAN
EN MATRAK CENABET
( “A ” Joker)
TÜRKIŞDISKHAKİS
BUNLAR SENDJKAYSA BEN
ŞlME_NDlFERlM
l “Uçü de joker)
. MEHMET MOĞULTAY
OGLUM MEHMET, DEVAM ET
(“DEVE”Jokeı)
SÜLEYMAN DEMİREL YELLİ MÜSAMERE
(“DNA”Aıttı)
AHMET KENAN EVREN
MELANET KENE, NE VAR?
l “EL ” Joker)
MEHMETAĞAH RAHMETLİ NAĞME
(“NİL”J0kell
TANS,U ÇİLLER
SULTAN EYI, IŞÇI MPLER!
(“SEÇlMlYE”Joker)
YAMAN TÖRÜNER EN TARÜMAR YÖN
ONUR KUMBARACIBAŞI
KARI BOŞUNA RUMBACI
Koyunların yürütülerek yapılacak nakli bir-iki
saati aşmama/ıdır.
Koyun/arın bindirilmesi ve indirilmesi, bakıcıları A.
veya çoban/arı tarafından özenle yapılmalıdır.
Kesimden 24 saat önce yemlemenin durdurul- _
ması gerekmektedir.
TSE ‘nin açıklamasında koyunlar üç gruba aynlarak standart/an da belirlendi TSE ‘ye göre vatandaşların kurbanlık koyun alırken şu özelliklere dikkat etmeleri gerekiyon
Tam Besi/i Koyun: But/arı
tam dolgun, adaleleri sert
elastiki kıvamda, vücudu
tam yağlı, vücut çıkıntı/arı
ve bel çukurluğu belirsiz,
boynu düz, kalın ve göv
yapmış, karnı sarkmamış
koyundur.
Besili Koyun: Kavram noktaları ve but/arı dolgun,
adaleleri elastiki kıvamda,
vücudu yağlı, vücut çıkıntıları ve bel çukurluğu az belirgin, boynu düz ve
oldukça kalın, gövdeyle iyi bir bağlantı yapmış,
karnı hafifçe sarkmış koyundur.
Az besi/i koyun: Butları gevşek vücudu az yağlı,
vücut çıkıntı/arı _cok belirgin, beli çukur/aşmış,
boynu ince, gövdeyle bağlantısı zayıf, karnı
sarkmış koyundur.
TSE tam besi/i, besi/i ve orta besi/i koyunların
ağırlığının 24 ila 52 kilogram arasında değiştiği- ‘
ni belirtti
Ne hissediyorsunuz bu yazıdan sonra? Dua edi- ı
yorum… İyi ki beni kesmeye götürmedilerl
FIKRA
dam öldürmekten, darp,
A gasp suçlarından, yataklık
tan, memleketi bölüp bitirmekten ve bilcümle başka suçlardan idâma mahkûm olmuştu Reşo…
Darağacına gidiyordu.
CMUK’ça tâyin edilen avukatı tesellîerti.
“Üzgünüm…”
Reşo avukatını tesellî etti.
“Üzülme babol Zâten bütün o suçları işlediğim iddia edildiği sırada
hapisteydim…”
“Ne? Niye?”
“Ekmek çalmaktan yedi yıldır yatıyordum…”
“Ulan budala! Mahkemede niye
söylemedin?”
“Alnımda enayi mi yazılıdir babo?
Söyliyeyim de, hâkim efendiler hakkımda peşin hükme mi gapılsınlar?”
129TENPO
deyle güç/ü bir bağlantı _