12 Mart’ı nasıl bilirsiniz? Eyidir, eyidir, dün dündür bugün bügündür, sonrası Allah Kerim
g i ız MART’| NAsıı. BİLİRSİNİZ?
EYİD_İ_R,EYİD_İR,D_ÜNDÜNDÜR _
à – BUGUNBUGUNDUR,SONRASIALlAHKERIM
12 Mart 1971 günü “muhtıra” ve
rildı.
Hükümetin görevden çekilmesi istendi.
“Yoksa fena yaparız!” denilmeye
getirildi.
***k
Kime arz edildi?
Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’a…
*rk*
Kime mesajdı? Kimden rica edildi? N
Demire
Başbakan
l’den…
Ne yaptı?
Şapkasını bırakıp gitti.
***k
Kim istedi?
Süleyman
Türk Silahlı Kuvvetleri adına Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç,
Kara Kuvvetleri Komutanı
Gürler, Hava Kuvvetleri «Komutanı l
Muhsin Batur, Deniz Kuvvetleri Ko
mutanı Celal Eyiceoğlu…
Ne istiyorlardı?
Anayasanın değişmesini…
Süleyman Demirel de onu istiyordu. ama, sivil terbiyesi buna müsaade
etmiyordu. Şapkasını bırakıp gitti.
İşini askere hâllettirdi.
Geri döndü.
*i*
12 Mart 1971 muhtırasını elbirliğiyle. gönülbirliğiyle, zindanbirliğiyle yaşadık çoğumuz…
Hayret! Neredeyse otuz yıl geçmiş
üstünden… f
Türkiye’nin çağ atlayan nüfusunun
yüzde 52’si henüz doğmamıştı.
Mamak Muhabere Okulu içindeki
Keçikıran tepesinde, eski Mamak Radyoevfndıe, Albay Yaşar Savaş Yöneti
Sondan bir evvelki askerî darbenin
üzerinden yirmi dokuz yıl geçmiş…
Belleğimizde ne kaldı?
Ş Sloganlar kaldı galiba…
g Onların gereği ve uzantısı olan eyl lemler de kaldı.
l rk**
i Ara Rejim, Kara Rejim…
3 Balyoz Harekatı…
l Kontrgerilla…
ı Şimdiki Anayasa Lükstür…
l Reform Hükümeti…
ı Sayın Muhbir Vatandaş…
Seçim Hükümeti…
l Sunay Formülü…
Şehir Eşkıyası…
l Yahya Han Formülü…
Ziverbey Köşkü…
l iz**
SEN YANMASAN, BEN YANMA-SAM,
NASIL ÇIKAR KARANLIKLAR AYDINLIĞA!
Faruk
12 Mart 1971;.
mindelâ Yurttan- Sesler Kor0su’nda ş
feryat-figan ediyorduk 0 sıralarda…
Sevgili Uğur Mumcu’yu unutmam.
unutamam…
“Sakıncalı Piyade” kitabında gü
1 Aydınlanma nedir?
a. Bir sorun üzerine gereği kadar bilgi
edinme
b. Bir yüzeyin karşısına konulan eşit ışık
kaynaklarının sayısı ile orantılı olarak aydınlık
görünmesi
c. 18. yüzyıl Alman sanatçısı Daniel Chod0wiecki’nin bakır üzerine yapılmış gravürünün adı
d. Hepsi
2 Avrupa’da Aydınlanma Hareketi bir
‘tepki ürünüdür. Tepki neyeydi?
a. Bar0k’a
b. Ortodoksluğa
c. Karşı Reforrnasy0n’a
d. Hepsi
3 Aydınlanma Hareketini Avrupa’ya ya’ yan topluluklar hangisidir?
a. Masonlar
b. Gönüllü Hayır Cemiyetleri
e. Cemiyet Hareketi
d. Akademi
e. Hepsi
On sekizinci yüzyıl düşünürler-i, yüzyıl’larını “felsefe yüzyılı” saymayı alış
fıîrkıjııe ‘de ne :aman elektrikler kesi/re,
.rıirtenılikıııntıyagiıli/re, nııını yığını/a,
‘ vaki/yle Afayayıntılıktan ;ıkan
’14 vrııpa ‘da A ylınlannıa”kı’tabını ayar,
okumaya, âjıennıeye ;alı;ırıın…
İlgin; kitaplı!. Onların anladığı
“aydınlanma” ile bıîıinı anladığım/ı
“aydın/anına” kavram/arı İ/ıı’ apayrı ;eyd/I.
AaaaİıİıİıİıIiIektrİk/eryine sinifi, birka;
kğıiasanıöıde kaldı. Neyse, nııını
yaka/ını… Birnııınıdıır, iki nııınılıır, li; .
nııınıdıır, be; nııınıdııı, an be; nııınıdııız..
Vallaryıîıûıııekle, ınııııı/aryakılnıakla
tükenmez..
kanlık haline getirmişlerdi. Kendilerini de fılozof sanıyorlardı. Aydınlanma’da felsefeyle
uğraşmak ne anlam taşıyordu?
a. Sadece bilgi sahibi olmak
b. Araştırma yapmak
c. Doğayı tanımak
d. Düşünerek bir şeyler ortaya çıkarmak
e. Hepsi
5 Yahudiler bütün Avrupa’ya ve Akdeniz
‘ Bölgesi’ne eşit olmayan şekilde dağılmrşlardı, ama, Avrupalılar Yglıudileri sevmiyordu. Niçin? ”
a. Yahudiler vaktiyle İsa’yı öldürmüşlerdi
b. Tiearete yatkın oldukları için
c. Avrupalı tüccarlardan daha akıllıydılar
d. Hepsi
6 Aydınlanma Hareketiğýkiliseleri, top’ lumsal hiyerarşiyi, en önemlisi de, kralları rahatsız etti. Hareketin öncülerine ne yapıldı?
a. Din düşmanı ilan edildi
b. Sürgüne gönderildiler
c. Bütün mallarına el konulup manastır hayatma mahkûm edildiler _ « C`~ î `
d. İdam edildiler
e. Hepsi
CEVAPLAR 1) d, 2) d, 3) e, 4) e, 5) d, 6) e.
H!] Tempo! s39ı2oo0
“Dünyanın en büyük zevk
ve keyfi, Eolitikacıları
dolandırmaktır…”
(Mark Twain, 1893)
zel anlattıydı. Şimdiki cumhurbaşkanı
adaylarımızdan, İsmail Cem, Ağustos
1971’de şöyle diyormuş…
”Jumal hareketleri özellikle öğretmen
kitlesine karşı bir süredir uygulanmaktadır. Bir öğretmenin okuduğu gazete, beğendiği yazar. söylediği sözler, ilkokul
alışkanlığını yenememiş kişilerin şikayemamelerine konu olmaktadır. En sorumsuz kişi ve kuruluşlar, bir savcı edasıyla ortaya çıkarak “muhtıra” düzenle
mekıe. yüzlerce bilim adamının görevden * `
uzaklaştırılmasını isteyebilmektedir. “Sa
yın muhbir vatandaş” deyimi de, devletin ;
ihbarcılıgı özendiren, muhbiri yücelten 7
tavrını eleştirip alaya almak amacıylaü
kullanılıyordu…”
**û
12 Martin yıldönümünde ben ne d
yeyim şimdi?
dıkça…
On sekiz aylık askerliğini namusuyla bitiren Reşo hamama gitmiş…
“Peştemal ister misiniz?” diye
sonnuşlar…
“İstemiyrem…” demiş Reşo, “Gazete veriysen…”
Gazeteyi aşağısına dolamış, kuma
başına çökmüş…
Yunup yıkanırken sormuşlar…
“Niye peştemal istemiyorsunuz? Gazete kullanmanın bir özelliği mi var?”
“Vardin Benim çektigimi ben bilirim… Beyazıt, Tarkan, Mustafa, Çelik,
Soner askerlik yapmıştir. Yorulmuşlardir, bulaşık bile yıkamışlerdir. Mesele bu midir? Bir de bana sorsinler askerligimi… Gazeteler çükümü örtsün,
kıçimi silsin, yeter de artmıştir bile…”
Askeri ince ayarların hepsini hatirla
Ve; ^
(Haftalık Anagram Analizleriniz)
OĞUZHAN ASILTÜRK
NAH oğuz! AsLı KÜRT!
NEcME1’rIN ERBAKAN
ANNE! MEKTEBİ lRTİCA
(“ll” Joker)
AYDIN MENDERES
“YANDlMl” DESENE!
İSMET SEZGİN
SEN GİTMEZSİN
(“N” Joker)
SÜLEYMAN DEMİREL
EYLÜL’S NÃMERDlM
YAHYA DEMİREL
HAYA DELERİM!
MUSTAFA TAŞAR
TAŞKAFA ARMUTS
(“K” Joker “S” İngilizce Çoğul)
MAHMUT ALINAK
AH, ALIK MAMUT
MESUT YıuvıAz
EN STİL MUMYA
(“N” Joker)
KAMER GENÇ
ERGEÇ MANKEN
(“EN” Joker)
OLMADı SAYINLAR…
SIFIRCI HOCA’NIN NOT DEFTERİ
BÜLENT ECEVİT (Kıyakçılığın sonunu
ayakçılık olduğunu bunca yıldır öğrenemedi
için) ………………………………………………………. ..
KAMER GENÇ
HÜSAMETTİN ÖZKAN
MUSTAFA TAŞAR
(“Köyün delisi” rolüyle “köyün bilgesi”
imajını birbirlerine karıştırdıkları için) ………. ..0 ‘
SÜLEYMAN DEMİREL
MESUT YILMAZ
TANSU ÇİLLER
(“Dağları yüksek gösteren ovalardır, çukur- .
lardır!” özdeyişini ne hikmetse aklıma getir- ,
dikleri için) ……………………………………………. ..0
YILDIRIM KARABULUT (Demokratik -.
ufuklarımızda, soyadının tam tersi renkte, ge- ı _
zinmeye başladığı için) ……………………………. ..0
HÜSNÜ YUSUF GÖKALP (Patates diyetine takılarak, “Kartol Hüsnü” lakabını Erzu- › i
rum’dan çağrıştırdığı için) ……………………….. ..0 _ “
EDİZ HUN (Korumaya özendiği köpekler-l A.’ i
den biri sol bacağını ısırdığı ve Ankara`ı Yeşil- İzi
çam zannettiği ve TBMM’den “özel korunmalı
oda” istediği için) ………………………………….. ..0 .
YETENEKSiz ŞAİR DARıANTqN
iYi çEviRMEN S.E.SıYAvUşcıL
Anlayan da konuşuyor, anlamayan da…
Türkiye’de, ne hikmetse,, şairlere karşı
bir allerjik reaksiyon var.
Şiir sanatını siyasî gündeme ilk sokan,
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı, rahmetli Vedat Dal0kay’dı.
O tarihlerdeki (l970’ler) popüler bir televizyon dizisinden esinlenerek, kendi partisinin
başı, üstelik de başbakan
olan Bülent Ecevit hakkında, ilginç bir yakıştır
Ankara çevrelerinde…
O konuda da iki görüş var.
“Tercümeyi yapan İngilizce bilmi- İ
yor… Profesörmüş galiba…”
“Hariciyeciler yapmış… İsmail Cem’i `A
sevmiyorlarmış…”
***k
Hiç kanşmıyorum…
saydım söylerdim.
Tercümemi eleştiren
l lere de cevap verirdim.
“Sizin bugüne ka
ma yapmıştı.
“Yeteneksiz Şair lizceden fazlasını çokDarjant0n”… tan unuttum…”
***k ***k
Sayın Talat Sait Tercüme dediniz de
Halman, sayin İsmail aklıma geldi. r ._
Cem için şiir yazdı. Cyrano de Bergera- f:
Ödül alırken İngiliz- c`1n yazarı tEdmond
cesini okudu. Rostand (d. 1868), hıya- v
Problem oldu Türki- rın, cahilin biriydi.
ye’de… “Uyak” desen, uysa da,
“Yalakalık” mı, uymasa da uydururdu.
yoksa “Şekspiryen iro- Şiiri, tiyatroyu yücelni” mi? tenler, onu putlaştırdı.
Tercüme edenin kötü Türkçeye Sabri Esat
İngilizcesi mi? Siyavuşgil kazandırdı.
Yoksa, yazanın yalakalığı mı? 19.42 yılında… ,
***f Yazının ruhunu yakaladıydı. ‘
_ Ben gerçi şiirden, sanattan anlamam, Yazarın ruhunu yakaladıydı.
‘İ ama, tercümeyi benim yaptığım söyleniyor O tercümeyi bulum-okuyim…
Çeviren yazana `beş basar…
Tercümeyi ben yap- _
dar öğrendiğiniz İngi- «
‘ l
. ‘v3
i
-3
Tempal 539ı 2000 E]